Inleiding
Vandaag een nieuwe ´kennisparel´ (de 24e alweer), dit keer over de dynamiek binnen georganiseerde drugsmarkten. In Nederland zien we dat door de jaren heen dezelfde “klassieke” vorm van georganiseerde criminaliteit de grootste dreiging blijft vormen voor de Nederlandse samenleving, de drugsindustrie. Illegale markten rond drugs zijn sinds jaar en dag dé dominante factor binnen de georganiseerde criminaliteit in ons land: de productie van synthetische drugs en hennep, de in-en doorvoer van cocaïne en heroïne en de daarmee gepaard gaande illegale financiële transacties. Op basis van de beschikbare kennis kan gesteld worden dat de drugsindustrie qua omvang de grootste illegale markt is ten opzichte van andere illegale markten. Hierbij kan gedacht worden aan: misbruik van intellectueel eigendom; mensenhandel; mensensmokkel; milieucriminaliteit (o.a. bedreigde diersoorten, illegale houtkap); kunst- en antiekhandel; diamant- en goudsmokkel; orgaandiefstal; wapenhandel; mineralensmokkel). Dat pleit ervoor om de focus van het huidige ondermijningsprogramma te concentreren op die drugsindustrie (productie, doorvoer en handel). De ondermijnende effecten van de drugsindustrie strekken zich verder uit dan het witwassen van het criminele vermogen. Gevaren als drugslabs in woonwijken, drugsdumpingen in de natuur, gebruik van excessief geweld in de openbare ruimte, bedreiging van lokaal bestuur, intimidatie en corruptie en het ontstaan van een parallelle samenleving hangen nauw samen met de drugsindustrie.
Dynamiek op georganiseerde drugsmarkten
Om tot een effectieve aanpak te komen om georganiseerde drugsmarkten in omvang en ernst te reduceren is het noodzakelijk de aandacht niet alleen te richten op de criminele ondernemers in de drugsproductie en -handel en hun directe entourage. De aandacht moet vooral uitgaan naar de illegale gelegenheidsstructuren, de dienstverleners en de (sociale) voedingsbodem die voor de drugsindustrie van vitaal belang zijn. Meer focus op sleutelpersonen (subjecten, groepen, negatieve rolmodellen), sleutelplaatsen (locaties, logistieke knooppunten), sleutelbranches (sectoren) en criminele processen (fenomenen). Te denken valt aan sectoren als transport en logistiek, financiële dienstverlening, lokale horeca en detailhandel. Al deze spelers hebben zo hun eigen (logistieke) rol binnen georganiseerde drugsmarkten. Er is dus sprake van een grote dynamiek, en daarmee moet ook een dynamisch beleid worden gevoerd. Een dergelijke integrale beleidsaanpak van preventie tot repressie heeft een veel breder effect dan alleen op de illegale drugsmarkten, omdat dezelfde onderliggende factoren ook faciliterend zijn voor veel andere criminele markten en activiteiten.
Kenmerken van georganiseerde drugsmarkten
Vanuit macroperspectief is het niet eenvoudig om door preventieve of repressieve maatregelen en interventies illegale markten substantieel te verminderen, in de zin dat er veel minder van die illegale goederen en diensten gebruik wordt gemaakt of geconsumeerd. De illegale marktordening is echter zeer wel te beïnvloeden, zodanig dat die de minst ongewenste vorm aanneemt. Dit betreft [a] beïnvloeding waar en door wie de markt ‘bediend wordt’, en [b] beïnvloeding van de negatieve ‘secundaire effecten’: de concentratie van macht en vermogen bij een beperkte groep criminelen, de geweldsuitoefening in die markt en de ondermijning van de democratische rechtstaat. In Nederland gelden de volgende kenmerken voor illegale drugsmarkten:
Deze kenmerken bieden aanknopingspunten voor zowel preventief als repressief beleid. Bijgesloten onderzoeksynthese geeft op basis van 34 studies een overzicht hoe de organisatiestructuur van drugsmarkten er uit ziet. Het biedt daarmee aanknopingspunten voor beleid en praktijk hoe binnen dergelijke markten zowel preventief als repressief geïntervenieerd kan worden. Ze doen daartoe vijf specifieke aanbevelingen. Wat mij betreft een lezenswaardig en relevante bijdrage om binnen de lucratieve drugsmarkt in Nederland te interveniëren.
Bron
Bichler, Gisela, Ali Malm & Tristen Cooper (2017). Drug supply networks: a systematic review of the organizational structure of illicit drug trade. Crime Science, vol. 6, no. 2, pp. 1-23. https://link.springer.com/article/10.1186/s40163-017-0063-3
Samenvatting
This study presents a systematic review of research using social network analysis to document the structure of organized crime groups involved in drug trafficking. Our first objective is to determine whether the balance of evidence supports the argument that organized crime groups are loosely structured. Second, we aim to assess the relative importance of targeting individuals high in social capital (structural position) versus human capital (access to resources) in efforts to disrupt operations. Examining 34 studies, describing 54 illicit drug supply networks, we find five implications for anti-drug policy, and propose seven recommendations to facilitate meta-analysis and improve cross-network comparison.
In conclusion, while we were limited in our analyses by the lack of standardized reporting and methods used over the 34 studies we reviewed, this systematic review still enables us to answer our three research questions and greatly contributes to the field of organized crime and drug research. The studies included in this review enable us to assert with confidence that drug trafficking networks tend to spread from a relatively core in short chain-like structures. The studies also show that these structures are apparent across the drug distribution system. Disruption strategies targeting individuals with high centrality and human capital are likely to include the leaders and other visible members of the drug distribution network, and this should, lead to a more successful crime control.
Een ´kennisparel´ om van te leren, zeker in het kader van de momenteel voorgestane aanpak van georganiseerde drugsmarkten in Nederland. Ik hoop dat beleidsmensen en praktijkmensen hier hun voordeel mee kunnen doen. Tot zover maar weer. O ja, samen met mijn oud-collega Bert Berghuis maakten wij bijgesloten notitie: Effectieve strategieën tegen criminele samenwerking naar mijn mening ook de moeite om kennis van te nemen: https://www.researchgate.net/publication/305210313_Effectieve_strategieen_tegen_criminele_samenwerking
Maandagochtend 20 april weer een nieuwe ´kennisparel´. Geniet van de dag, blijf gezond en geniet ook van elkaar. We doen het goed in Nederland waar het de aanpak van het COVID-19 virus betreft. Allemaal alvast een fijn weekeinde. En thuis werken kan best leuk zijn: https://www.youtube.com/watch?v=iiKhGnxNDhs