Inleiding en context
Vandaag een niet echt vrolijk makende ´kennisparel´. Bijgesloten treffen jullie een systematische onderzoeksynthese aan rond het risico op vroegtijdige mortaliteit van gedetineerden en veroordeelden in de vrije maatschappij. Een criminele carrière brengt veel verschillende problemen met zich mee, waaronder een significant grotere kans op vroegtijdige sterfte ten opzichte van de ´gewone populatie / bevolking´.
Het is voor buitenstaanders waarschijnlijk moeilijk om zich de stress voor te stellen waaronder veel (gedetineerde)daders voortdurend opereren. Het nagestreefde imago is dat vaak van een geharde crimineel die zijn zaakjes onder controle heeft en over ruime middelen kan beschikken. Veel daders leven een zeer risicovol bestaan waar een onnatuurlijke dood (door moord, zelfmoord, verslaving, of ziekten) een dagelijks onderdeel is van het leven. De realiteit is dat men aan alle kanten vaak onder druk staat: gebrek aan geld, een dure levensstijl, verlokkingen van een crimineel bestaan. Vaak is er sprake van schulden. Stress in relatie tot handlangers om van hen loyaliteit af te dwingen en zorgvuldig werk voor elkaar te krijgen in een zeer risicovolle criminele omgeving. Druk vanuit de sociale omgeving om te voorzien in materiële behoeften (geld op tafel voor concubines, familie en vrienden). Soms ook vrees voor ontdekking door rechtshandhavers, maar de grootste bron van stress is waarschijnlijk het risico te worden vermoord door concurrenten of bedrogen criminele zakenpartners. De cortisolspiegel zit vaak tegen het plafond. Er is sprake van een leven in angst, en men probeert die vaak te dempen met drank en drugs. Gebruik van cocaïne, amfetaminen en vervuilde wiet versterkt de paranoia en de frequente aanwezigheid van gewapende, opgefokte criminelen is evenmin bevorderlijk voor het geestelijk welbevinden. Aan levensvragen over zingeving en werken vanuit een niet criminele passie komt bij de gemiddelde (beroeps)crimineel waarschijnlijk niet toe. Kortom: er is sprake van een zeer risicovolle antisociale levensstijl waar vroegtijdig overlijden een onderdeel van vormt.
De vaak desastreuze sociaalpsychologische effecten van excessief geweld op betrokkenen zelf kunnen aanknopingspunten bieden voor interventies. De betreffende daders en risicogroepen kunnen onder grote druk staan door schulden, voortgekomen uit onder meer drugshandel, door de dreiging van geweld tegen henzelf en hun familie, door de snel wisselende allianties en onzekerheden in het criminele milieu, door impulsief en onvoorspelbaar gedrag, door de angst voor gezichtsverlies ‘op straat’ en door middelengebruik. Als er een uitweg wordt gezocht uit dit stressvolle leven lijkt die waarschijnlijk niet voorhanden. Wanneer er op het juiste moment wel een uitstapmogelijkheid zou bestaan die veiligheid biedt, kan dat voor sommigen aanleiding zijn om schoon schip te maken en de uitzichtloze criminaliteit achter zich te laten. Dat is slechts voor enkelen weggelegd. Bijgesloten systematisch overzichtsartikel toont aan dat een criminele levensstijl grote risico´s met zich mee brengt, onder andere die van vroegtijdige mortaliteit.
Bron
Skinner, Guy C.M. & David P. Farrington (July / August 2020). A systematic review and meta-analysis of premature mortality in offenders. Aggression and Violent Behavior, vol.53, July / August, pp. 1-12. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S135917891930120X
Samenvatting
Offenders outside secure settings form an under-researched and potentially vulnerable group. This study sought to meta-analytically establish whether community offenders, without mental illnesses, die prematurely compared to non-offender community and population comparison samples. Thirty-six studies met our inclusion criteria (N=1,116,614). Premature mortality is a significant issue for community offenders in general (OR=3.42), and for ex-prisoners in particular (OR=4.51). Offenders were more likely to die from unnatural violent causes (OR=3.97) and natural causes (OR=2.06) than non-offenders, with a meta-regression revealing that age was not a significant factor (z=−0.01, p=0.12). These results suggest that the rates of premature mortality previously found for offenders do not just reflect the impact of mental illness on these individuals, but rather that a life of crime may have a significant physiological impact on the body.
Community offenders have a heightened risk of premature death. A criminal career can be seen as part of a vicious cycle in which many different kinds of problems intertwine. Although, in principle, all offenders have the same access to healthcare, previous studies have shown that offenders rarely seek help. Our evidence therefore supports a paradigm shift, from solely retributive punishment to a needs-based approach within a more public health model, to identify and moderate the adverse effects of offending on individual’s health.
Afsluitend
´Gotta lot to live, gotta lot to give´ was een uitspraak van Frank Sinatra. Dat geldt zeker voor de groep van (beroeps)criminelen die vaak een zeer risicovol bestaan leven. Een gevolg daarvan is een significant verhoogd risico op vroegtijdig overlijden. ´Misdaad mag niet lonen´ is een veel gehoorde slogan in het Nederlandse strafrechtelijk beleid. Dat kan misschien financieel zo zijn, maar het geldt in ieder geval zeker voor de beloning van een langdurig leven, die is beduidend minder voor (beroeps)criminelen zo blijkt uit bijgesloten studie.