Inleiding en context
Het is vandaag maandag 29 november 2021. Uiteraard iedereen een fijne en gezonde (werk)week toegewenst. Ik vier vanachter mijn huiscomputer een klein feestje: de 300e ´kennisparel´ valt namelijk in jullie mailbox. Op 16 maart 2020 verstuurde ik de 1e ´kennisparel´ en vandaag dus alweer nummer 300. Een ´kennisjubileumparel´, en naar nu blijkt, een geslaagd experiment. Ten minste, afgaande op de vele positieve reacties die ik van de ontvangers krijg. Waarvoor dank. Blijkbaar voldoet deze manier van kennisverspreiding aan een behoefte bij vele partijen en veiligheidspartners die zich met de aanpak van criminaliteit en rechtshandhaving bezig houden. (Wetenschappelijke) kennis voor beleid en praktijk is in feite een belangrijke productiefactor voor een effectief en financieel gezond criminaliteitsbeleid.
Ik ga dus nog maar even door met deze ´kennisservice´ met het op deze wijze laten landen van kennis op het terrein van criminaliteit en rechtshandhaving. Zoals jullie kunnen opmaken uit onderstaand overzicht van reeds verzonden ´kennisparels´ is er sprake van een grote diversiteit betreffende de onderwerpen die ik selecteer. Dat komt omdat de ontvangers ook een grote mate van diversiteit vertonen voor wat betreft de werkzaamheden die ze verrichten: van de agent op straat tot de medewerker slachtofferzorg tot de wetenschappelijke onderzoeker tot de reclasseringsmedewerker tot beleidsbeslissers in Ivoren torens op het terrein van georganiseerde misdaad. Kortom: de ontvanger van de ´kennisparels´ kan aan zogenaamd ´cherry picking´ doen. Kies uit wat voor jou relevant is en neem ook eens kennis van bestaande kennis buiten de eigen expertise.
Maar genoeg over het verspreiden van kennis, we gaan nu naar de bijgesloten ´kennisparel´ van vandaag. Geweld in afhankelijkheidsrelaties is de meest voorkomende vorm van geweld in onze samenleving. Het gaat om geweld dat gepleegd wordt door een dader die het slachtoffer niet alleen kent, maar waar het slachtoffer ook materieel of emotioneel afhankelijk van is. Huiselijk en eer gerelateerd geweld zijn hier voorbeelden van, maar ook in instellingen en door professionals wordt dit geweld gepleegd. Bij mensenhandel doet het zich eveneens voor. Afgelopen vrijdag 26 november schetste prof. dr. Janine Janssen , bijzonder hoogleraar Rechtsantropologie, in haar oratie vanuit (rechts)antropologisch perspectief wat er komt kijken bij het gezamenlijk aanpakken van geweldsvraagstukken. Om goed te kunnen samenwerken is wederzijds begrip essentieel. Dan is het belangrijk dat samenwerkende partijen zich in woord en geschrift goed kunnen uitdrukken. Maar hebben we wel voldoende aandacht voor taalvaardigheid? Waarom is die samenwerking zo belangrijk? Waarom is die ook zo moeilijk? In bijgesloten ´kennisparelboek´ geeft de auteur daar antwoord op in de Toren van Babel, dit is trouwens een prima toepasselijk muziekje op de maandagochtend: https://www.youtube.com/watch?v=zCkNu9OxThc
Bron
Janssen, Janine (november 2021). De toren van Babel: Een (rechts) antropologische blik op samenwerking bij de aanpak van geweld in afhankelijkheidsrelaties. Den Haag: BoomJuridisch, 164 pp. https://www.boomdenhaag.nl/webshop/de-toren-van-babel
Summary
Long exposure to violence has seriously damaged the human capacity to cope with adversity and crises. Those involved, victims, perpetrators, and witnesses, need help to stop violence and prevent further escalation and deal with the distress suffered. Today, that reaching hand is offered by numerous professionals who, in collaboration with citizens, have to turn the tide again.
Professionals from different disciplines must work together because several factors influence the emergence and persistence of violence in dependency relationships. This varies from style of upbringing to the living environment and from health to financial situation. Analyzes of some severe cases – such as the Amsterdam sex crime case, the deaths of Linda van der Giessen and Hümeyra Ergincincali – show that there is often room for improvement in the area of cooperation. Everyone agrees that collaboration is essential, but how do you do it right?
Various sciences examined the problems with collaboration, the author will do so from an anthropology perspective: ‘Anthropologists are very interested in culture. Professional groups and organizations also have their own culture. The author is particularly fascinated by the consequences that cultural differences have for cooperation between lawyers and non-legally trained professionals, ICT experts and technologically less well-skilled professionals and between aid workers and police officers in tackling all that violence. According to her, it is naive to think that if you bring them all together near a coffee machine, it will all work itself out. As an anthropologist, it takes more to bridge cultural differences.
A lot can be learned from failed cooperation. One of the most famous examples of a collaboration that was not very constructive is the building of the Tower of Babel. Based on Bruegel’s painting, the author will try to draw some contemporary lessons about good collaboration. To work well together, it is important to pay attention to language. Both the reception and the police play an important role in tackling violence in dependent relationships. In both spheres of work, their jargon is used. This professional language contributes to forming one’s own professional identity but is not always easy to follow for the uninitiated and can lead to Babylonian confusions of tongues.
Afsluitend
Geweld in afhankelijkheidsrelaties – zoals huiselijk en eer gerelateerd geweld, geweld in instellingen en door professionals, maar ook mensenhandel – is de meest voorkomende vorm van geweld in onze samenleving. Tal van factoren zijn van invloed op het ontstaan en voortbestaan van dit geweld. Dat maakt dat in de aanpak professionals met verschillende achtergronden onderling en met mensen in nood samen moeten werken. Niemand is tegen samenwerken, sterker nog: tegenwoordig wordt alom geroepen dat dat meer en beter moet gebeuren: de mantra van samenwerken. Maar samenwerken gaat helaas niet vanzelf. Wat blijkt vaak in de praktijk?: ´Samen werken gaat vaak wel goed. Samenwerken is al weer een stuk lastiger, vooral als het met anderen is´. En dat geldt niet alleen bij de aanpak van geweld in afhankelijkheidsrelaties maar ook bij de aanpak van veel andere criminaliteitsfenomenen. Misschien eens tijd om kritisch te kijken naar de door vele partijen verkondigde mantra van samenwerken.
Binnen samenwerkingsverbanden moet dan ook voldoende duidelijk zijn wat ieders specifieke rol en toegevoegde waarde is. Dat betekent in de praktijk dat traditionele manieren van werken deels niet meer geldig zijn. De weerstand tegen veranderingen dient dan doorbroken te worden. Een krachtig en responsief sturen van partijen is essentieel om dit proces van samenwerking te begeleiden. Er is dus behoefte aan een concrete invulling met betrekking tot de totstandkoming van integrale overlegstructuren. Een meer verplichtend karakter om effectieve samenwerking af te dwingen is noodzakelijk om verder te komen. Ook ´food for thought´ voor organisaties die het ´samenwerken´ hoog in het vaandel hebben staan.
Tot zover maar weer, blijf gezond, optimistisch en wees vooral aardig voor elkaar. Alleen zo gaan we echt solidair met elkaar om. Tot de volgende ´kennisparel´ die over een paar dagen in jullie mailbox valt.