Inleiding en context
Beste lezers van de ´kennisparels´ het is vandaag woensdag 1 december 2021, ten eerste, gefeliciteerd goede vriend en collega Frans van der Doelen. Maak er allemaal een mooie maand december van, ondanks de voortdurende perikelen rond COVID-19 en berichten over zogenaamde polarisatie in de Nederlandse maatschappij. De bezorgdheid over polarisatie in de samenleving neemt toe. Zie bijvoorbeeld deze bijdragehttps://nos.nl/artikel/2406186-ook-gevaccineerden-zijn-het-zat-en-verdeeldheid-neemt-toe-maar-oplossing-is-ingewikkeldIn de media en het publieke debat komt die zorg naar voren in tal van actuele maatschappelijke analyses. Polarisatie is een complex fenomeen. Om beleid en praktijk goed te informeren, is het belangrijk dat polarisatie geen containerbegrip wordt waarmee allerhande tegenstellingen, spanningen en conflicten zonder veel onderscheid op één hoop gegooid worden.
De auteur van bijgesloten ´kennisparel´ tracht met de nota Polarisatie, conflict en vrede – Geweldloos omgaan met tegenstellingen en spanningen bij te dragen aan de reflectie over polarisatie en hoe er best mee om te gaan. Op basis van inzichten uit de literatuur wordt in kaart gebracht welke vormen polarisatie zich kan voordoen. Er wordt ook een duiding gegeven aan het onderscheid en de wisselwerking met conflict. Er wordt stil gestaan bij wat deze inzichten uit de literatuur betekenen voor beleid en praktijk. Er wordt een schets gegeven van een referentiekader om op een geweldloze manier om te gaan met polarisatie.
Hoe kunnen we verschillende vormen van polarisatie herkennen? Wanneer is polarisatie problematisch en bedreigend, en wanneer maakt ze deel uit van democratisch samenleven, bijvoorbeeld wanneer activisten in hun streven naar sociale verandering een scherpere positie gaan innemen ten aanzien van een maatschappelijk vraagstuk? Hoe verhouden praktijkexperts zich best tot contestatiedynamieken en machtsvraagstukken die achter polarisatie en conflicten kunnen schuilgaan? En hoe verhouden zich de diverse strategieën en technieken die de afgelopen jaren ontwikkeld werden tot elkaar? Bijgesloten ´kennisparel´ geeft daarover inzicht en overzicht. En maak er vooral vandaag een perfecte dag van: https://www.youtube.com/watch?v=QYEC4TZsy-Y
Bron
Van Alstein, Maarten (juli 2021). Polarisatie, conflict en vrede: Geweldloos omgaan met tegenstellingen en spanningen. Brussel: Vlaams Vredesinstituut, 46 pp. https://vlaamsvredesinstituut.eu/wp-content/uploads/2021/07/PolarisatieConflictVrede-WEB.pdf
Summary
For several years now, the polarization in society has been growing. The term crops up regularly in the media and public debate, sometimes in very contexts. If you check the media, you will notice that it becomes a form of use. The term usually falls without an adjective of further explanation—the concept as a container concept to devise all kinds of social views, tensions of conflicts. In addition, polarization is usually viewed as a negative phenomenon as well. Now there are real risks and dangers associated with polarization. Yet to cloud our view of the phenomenon when we effectively approach polarization.
Keeping our view on polarization sufficiently sharp is therefore useful. This requires that we continue to think about the meaning of polarization and how best to deal with it from different perspectives: in practice, policy and research. With this reflection note, we want to contribute to that exercise. We start with some key insights from the literature on polarization and conflict. We then try to think through what these insights mean for practice. In this way, we outline a frame of reference for thinking about polarization and dealing with it in a nonviolent way in the neighbourhood, in the classroom or on online platforms. The target audience we have in mind are policy makers on polarization at national and local level, professionals who are active in educational practice on polarization and conflict management, and practical experts such as education professionals and prevention officers who are looking for more in-depth knowledge.
An important principle of the frame of reference that we elaborate on in this memorandum is that polarization and conflict are different phenomena. In a nutshell, polarization is about alienation and increasing distance, while conflict is about clash and confrontation. However, polarization and conflict do show a close connection. Polarization can lead to conflict, while conflict can have the effect of increasing polarization. The complex interaction between polarization and conflict is an important reason why the Flemish Peace Institute wants to think about this issue.
One of the Peace Institute’s missions is to contribute to the prevention of violence and the peaceful handling of conflicts based on scientific insights. From that perspective, we focus in this memorandum on polarization as a current phenomenon that is the basis of many tensions and conflicts in our society. The focus is on the political and social aspects. In other words, it is about polarization regarding current political issues such as migration and the left-right divide and contradictions between political and social groups. These contradictions can arise at the level of society at large and in a neighbourhood, an online platform or a class. Interpersonal (e.g. family) and business conflicts fall outside the scope of the note. Finally, frames of reference for dealing non-violently with political and social contradictions and tensions require a vision of democracy, conflict and peace. We will not try to make such a vision more explicit in this introduction, but we will try to make it explicit in the presentation.
Afsluitend
In lijn met de verharding van de standpunten nemen ook de tegenstellingen en spanningen, de polarisatie en de conflicten toe. Hoe gaan we daar best mee om? Hoe zoeken we naar verbinding, terwijl getracht wordt de ruimte voor meerstemmigheid en meningsverschil zo open mogelijk houden, en schadelijke polarisatie en conflicten voorkomen of verminderen? De inzet van deze vragen is groot: hoe willen we op een democratische en geweldloze manier samenleven. Het belang van het geweldloos omgaan met polarisatie en conflict zal de komende jaren alleen maar toenemen. Naar alle waarschijnlijkheid zullen de tegenstellingen en spanningen in onze samenleving niet afnemen. Die lijken immers samen te hangen met diepgaande transformaties die de samenleving sinds enkele decennia doormaakt.
Technologische veranderingen, globalisering, migratie, toenemende diversiteit, egocentrisch gedrag, veranderingen in familiestructuren, genderrollen en COVID-19 tegenstellingen worden steeds meer manifest waarneembaar in de Nederlandse maatschappij. Het is zaak om hier zowel beleidsmatig als in de grillige praktijk op een rationele en vreedzame manier mee om te gaan. Het is eigenlijk eenvoudig: wees gewoon eens aardig voor elkaar en geniet van alle democratische verworvenheden die wij hebben. Dan gaat het allemaal vast een stuk beter om polarisatie tegen te gaan.
Tot zover maar weer, blijf gezond, optimistisch en wees vooral aardig voor elkaar. Alleen zo gaan we echt solidair met elkaar om. Tot de volgende ´kennisparel´ die over een paar dagen in jullie mailbox valt.