Inleiding en context

Goede morgen allemaal op deze maandag 21 februari 2022. Een verse werkweek waarin de Coronateugels wat minder strak zitten. Van thuiswerkkantoor naar het, voor mij, Haagse justitiekantoor aan de Turfmarkt. Mooi om weer regelmatig ´echte collega´s´ te ontmoeten in plaats van ´digitale collega´s´. Ik begin met een mooi werklied op de maandagochtend om een beetje in de stemming te komen: https://www.youtube.com/watch?v=xu1EkzulHCM Je moet er van houden, van werken en van de Clash. Maar nu naar de ´kennisparel´ van vandaag. Dat is er één over een weinig vrolijk makend onderwerp: zelfdoding. Er zijn sterke aanwijzingen dat het aantal zelfmoorden toeneemt na mediaverhalen over zelfmoorden door beroemdheden, met name degenen die de zelfmoordmethode benadrukken, dat is het zogenaamde Werther-effect). Er is veel minder bekend over het Papageno-effect – de beschermende effecten van mediaverhalen over hoop en herstel van suïcidale crises. Een synthese van het beschikbare onderzoek over dat effect ontbreekt. De auteurs van bijgesloten ´kennisparel´ hebben de bevindingen uit het beschikbare onderzoek samengevat van gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken over de effecten van verhalen van hoop en herstel op personen met een zekere mate van kwetsbaarheid voor zelfdoding.

Bron

Niederkrotenthaler, Thomas, Benedikt Till, Stefanie Kirchner, Mark Sinyor, Marlies Braun, Jane Pirkis, Ulrich S Tran, Martin Voracek, Florian Arendt, Maria Ftanou, Reka Kovacs, Kylie King, Marisa Schlichthorst, Steven Stack, & Matthew J Spittal (February 2022). Effects of media stories of hope and recovery on suicidal ideation and help-seeking attitudes and intentions: Systematic review and meta-analysis. Lancet Public Health, vol. 7, no. 2, February, pp. 156-168. https://www.thelancet.com/pdfs/journals/lanpub/PIIS2468-2667(21)00274-7.pdf

Summary

There is strong evidence that suicides increase after media stories about suicides by celebrities, particularly those that highlight the suicide method (the Werther effect). Much less is known about the Papageno effect—the protective effects of media stories of hope and recovery from suicidal crises. A synthesis of the retrievable evidence is lacking. We aim to summarise findings from randomised controlled trials about the effects of stories of hope and recovery on individuals with some degree of vulnerability to suicide.

For this systematic review and individual participant data meta-analysis, we searched PubMed (including MEDLINE), Scopus, Embase, PsycInfo, Web of Science, and Google Scholar published from inception to Sept 6, 2021, without language restrictions. We included trials that reported suicidal ideation (the primary outcome) or help seeking attitudes or intentions (the secondary outcome) and tested a media narrative of hope and recovery. Studies were excluded if they did not feature a clearly positive story of hope and recovery, or had a control group exposed to suicide-related stimulus material. We contacted the lead or senior authors of all original studies to obtain participant level data for this study. The primary analysis was restricted to individuals with some vulnerability to suicide.

Our search yielded 7347 records. 3920 records were screened by title and abstract, and 25 full-text records assessed for eligibility. There were eight eligible studies with 2350 participants for which individual participant data were sought. For suicidal ideation, six studies met the inclusion criteria for the primary analysis. Follow-up responses were available for 569 (90%) of 633 participants who were randomised with high vulnerability (345 [55%] allocated to the intervention group and 288 [45%] to the control group). The pooled standardised mean difference (SMD) indicated a small reduction in suicidal ideation of –0·22 (95% CI –0·39 to –0·04, p=0·017; six studies) in the intervention group. For help-seeking attitudes and intentions, four studies met the inclusion criteria and follow-up data were available for 362 (86%) of 420 participants (247 [59%] allocated to the intervention group and 173 [41%] to the control group). The pooled SMD showed no evidence of a difference between the groups (SMD=0·14, 95% CI –0·15 to 0·43, p=0·35; four studies). Low levels of cross-study heterogeneity effects were observed for both analyses (I²=5% [suicidal ideation] and I²=36% [help-seeking attitudes and intentions]). We found no evidence of publication bias.

Media narratives of hope and recovery from suicidal crises appear to have a beneficial effect on suicidal ideation in individuals with some vulnerability, but there is insufficient evidence regarding help-seeking attitudes and intentions. These findings provide new evidence about narratives for suicide prevention.

Afsluitend

Niet echt een fijn onderwerp op de maandagochtend, maar wel een realiteit. Medewerkers die werkzaam zijn in de uitvoering van verschillende justitiediensten en hulpverleners worden regelmatig geconfronteerd met zelfdoding. Bijgesloten ´kennisparel´ laat zien dat mediaverhalen over hoop en herstel van suïcidale crises een (klein) effect hebben op het terugdringen van zelfdodingen. Voor de geïnteresseerde lezer heb ik een recente CBS-publicatie toegevoegd waarin een groot aantal statistische gegevens over zelfdoding vanaf 1950 tot en met 2020 worden beschreven.

De beslissing tot zelfdoding is zelden te wijten aan één duidelijke oorzaak. Ieder individu heeft zijn of haar eigen specifieke persoonlijke situatie, zowel in de context van de persoon zelf als van de sociale omgeving, plaats en tijd. Daarom is het bijzonder moeilijk met kille

statistieken recht te doen aan het persoonlijke leed dat achter iedere zelfdoding schuil gaat. Toch zijn er wel een aantal factoren die iets kunnen zeggen over ontwikkelingen in de tijd (waarom zijn er in sommige perioden bijvoorbeeld meer zelfdodingen) en over verschillen

tussen groepen zoals bijvoorbeeld het feit dat zelfdodingen onder mannen zoveel meer voorkomen. In dit artikel is vooral geprobeerd antwoord te geven op een aantal veel gestelde vragen rondom zelfdoding. Bijvoorbeeld of het

tegenwoordig meer voorkomt dan in de jaren 50 of 60. De zelfdodingscijfers stijgen inderdaad vanaf de jaren 50, ook wanneer rekening wordt gehouden met de omvang en opbouw van de bevolking. Fluctuaties in de zelfdodingscijfers volgen voor een deel het economische

klimaat. De recessie van de jaren 80 ging samen met een forse toename van het aantal zelfdodingen. Vergeleken met die periode ligt het aantal zelfdodingen in de meest recente jaren weer lager. Daarnaast lijkt ook het steeds verder oplopende aantal echtscheidingen van

invloed te zijn geweest. Na de echtscheidingspiek van de jaren zeventig nam het aantal suïcides dat gepaard ging met echtscheidingen af.

Triest is dat het aantal jongeren dat uit het leven stapt sinds de jaren 50 is toegenomen van 0,9 per 100 duizend inwoners naar 3,1 gevallen per 100 duizend inwoners (2020). Tegenwoordig is één op de vijf sterfgevallen onder jongeren te wijten aan zelfdoding. Hopelijk biedt onder meer bijgesloten ´kennisparel´ kennis om dat aantal in de komende jaren terug te dringen.

Tot zover maar weer, blijf gezond, optimistisch en wees vooral aardig voor elkaar. Alleen zo gaan we echt solidair met elkaar om. Tot de volgende ´kennisparel´ die over een paar dagen in jullie mailbox valt.