Inleiding en context

Hallo allemaal, een nieuwe maand is gestart op deze dinsdag 1 maart 2022. En die maand start ook met een prima ´kennisparel´ in jullie mailbox. Het betreft de vandaag verschenen Veiligheidsmonitor 2021, vers van de pers. Ter informatie heb ik drie persberichten bijgesloten naar aanleiding van het verschijnen van de Veiligheidsmonitor. Ik voeg het eigenlijke rapport niet bij vanwege de grootte van het bestand. Wie dat wil lezen kan het rapport downloaden via onderstaande link. De Veiligheidsmonitor is een grootschalig enquêteonderzoek onder de Nederlandse bevolking van 15 jaar en ouder naar onder meer leefbaarheid, veiligheidsbeleving en slachtofferschap van criminaliteit. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Justitie en Veiligheid en het Centraal Bureau voor de Statistiek. Deze rapportage bevat (trend)cijfers voor Nederland als geheel, en ook uitsplitsingen naar politieregio’s en de (middel)grote gemeenten en naar persoonskenmerken.

Hoe ervaren Nederlanders de leefbaarheid van hun woonomgeving? Voelen zij zich er veilig? Hoe vaak zijn ze slachtoffer van criminaliteit? Wat vinden ze van het functioneren van de politie? En welke maatregelen nemen ze om criminaliteit te voorkomen? De cijfers zijn gebaseerd op een grootschalige enquête onder de Nederlandse bevolking van 15 jaar en ouder. In 2021 hebben 173 duizend personen de vragenlijst ingevuld. Dit grote aantal respondenten maakt het mogelijk om tot op een gedetailleerd niveau betrouwbare uitspraken te doen over de veiligheid in Nederland.

De Veiligheidsmonitor wordt sinds 2005 jaarlijks en vanaf 2017 tweejaarlijks gehouden. Nadat in 2012 voor de laatste keer een revisie van het onderzoek had plaatsgevonden achtten de opdrachtgevers van de Veiligheidsmonitor (het ministerie van Justitie en Veiligheid en

het CBS) en de partners (gemeenten, politie, WODC) het noodzakelijk om de opzet en inhoud van de Veiligheidsmonitor in 2021 opnieuw tegen het licht te houden. Het onderzoeksterrein is immers continu in beweging: nieuwe vormen van criminaliteit ontstaan en ontwikkelen zich steeds sneller (denk aan online criminaliteit) en in het verlengde daarvan verandert ook de behoefte aan informatie vanuit bestuur en beleid.

Concreet betekent dit dat de vragenlijst van de Veiligheidsmonitor grondig is herzien. Nieuwe onderwerpen die breed in de maatschappelijke belangstelling staan zijn toegevoegd: zo is er aandacht voor discriminatie en online seksueel intimiderend gedrag. En onderwerpen die al eerder deel uit maakten van de Veiligheidsmonitor zijn verdiept: er wordt bijvoorbeeld niet alleen in kaart gebracht hoeveel Nederlanders slachtoffers zijn van criminaliteit, maar ook welke emotionele, lichamelijke en financiële gevolgen zij hiervan ondervinden. Het vragenblok over online criminaliteit is geactualiseerd en uitgebreid met nieuwe vormen van criminaliteit op dit gebied. De Veiligheidsmonitor bevat niet alleen cijfers over Nederland als geheel maar ook over de regio’s van ons land. Er worden uitkomsten gepresenteerd voor de 10 regionale eenheden, 43 districten en 167 basisteams van de politie en voor de 52 grootste gemeenten van ons land met meer dan 70 duizend inwoners.

Bron

Akkermans, Math, Rianne Kloosterman, Elke Moons, Carin Reep & Maartje Tummers-van der Aa (maart 2022). Veiligheidsmonitor 2021. Den Haag: Centraal Bureau voor de Statistiek / Ministerie van Justitie en Veiligheid. https://www.cbs.nl/nl-nl/publicatie/2022/09/veiligheidsmonitor-2021

Summary

Fewer and fewer Dutch people say they have been victims of traditional forms of crime such as burglary, theft, violence and vandalism. The police also registered fewer of these crimes. In contrast, more people have become victims of online crime. This is what Statistics Netherlands reported based on the new Safety Monitor 2021 and registered crime. In 2021, 17 per cent of people aged 15 years or older said they had been victims of one or more forms of traditional crime, as against 21 per cent two years earlier. Fifteen per cent had experienced online crime; in 2019, the figure was 13 per cent. Online crime in this case only involves online buying and selling fraud, online identity fraud, hacking and online bullying. Between 2012 and 2021, the number of people aged 15 or over who say they have been victims of traditional crime will have fallen by 43 per cent. The total number of crimes recorded by the police fell by 52 per cent. In contrast, the number of victims of online crime rose by 22 per cent over the past decade. This increase continued in 2017.

Of the traditional crimes, theft and burglary have decreased the most over the past ten years. Since 2012, the number of victims of theft and burglary and the number of thefts and burglaries registered by the police has decreased by (more than) half. Specific forms of theft and burglary decreased even more sharply. Between 2012 and 2021, the number of registered cases of street robbery, house burglary and pickpocketing decreased by 71, 74 and 85 per cent, respectively. The number of violent crimes, such as threats, assault and sexual offences, fell the least. The number of victims and the number of registrations of violent crimes decreased by over a quarter. The number of victims and the number of reports of vandalism fell by almost half.

Since 2012, the number of victims of online crime has increased by 22 per cent. The first year of the increase was 2017. The sharpest rise was in the number of victims of purchase fraud (an increase of over 100 per cent), i.e. failure to deliver goods or services ordered and paid for. Sales fraud, which is the failure to get paid for products or services delivered, also rose sharply (by over 60 per cent). Online bullying has also increased by 25 per cent. The number of victims of identity fraud – using someone’s details for financial gain without permission – was more than half (58 per cent) lower than in 2012, but there has been a slight increase in recent years.

In de afgelopen tien jaar daalde de aangiftebereidheid van burgers die slachtoffer werden van traditionele criminaliteit met bijna 20 procent. In the past ten years, the willingness of citizens to report traditional crime decreased by almost 20 per cent. This decline in willingness to report occurred between 2012 and 2019, and it has remained the same. The decrease in willingness to report is independent of the decrease in crime reported in the survey. The decreasing willingness to report affects the crime recorded by the police, which is largely based on police reports. Crime recorded by the police declines slightly more than crime reported by citizens in surveys.

The Security monitor measures the most common forms of traditional crime and cybercrime. It does not include crimes that occur less frequently in terms of numbers and do not usually affect the average citizen directly, such as subversive crime, including drug crime, human trafficking, fraud and money laundering. However, these forms of crime do have a major impact on society.

Afsluitend

We kennen in Nederland een lange traditie met zogenaamde slachtofferenquêtes, die werden al medio jaren ´70 van de vorige eeuw afgenomen en destijds gepubliceerd door het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatiecentrum van het ministerie van Justitie. De Veiligheidsmonitor die vandaag is gepubliceerd is daar een afgeleide van. Het is relatief één van de meest omvangrijke slachtofferenquêtes ter wereld. Een geweldige bron van kennis voor iedereen in Nederland die zich met criminaliteit en rechtshandhaving bezig houdt. Daar mag je best wel een beetje trots op zijn, op die traditie en de publicatie zelf.

‘De Veiligheidsmonitor is een alternatieve barometer voor de politieregistratie’ . Het levert een schat aan data op over veiligheid met achtergrondkenmerken van slachtoffers en hun omgeving, zoals leeftijd, geslacht, herkomst, opleidingsniveau, stedelijkheid van gemeenten, etc. Dat maakt achtergrond- en diepteanalyses mogelijk, bijvoorbeeld naar probleemwijken, welke mensen het meest met geweldsdelicten te maken krijgen, hoe het gaat met hangjongeren in buurten en of meer politie op straat effectief is. Een prachtige en meer dan nuttige bron van kennis. Maak er vooral gebruik van in beleid en praktijk. Het is een onmisbare bron om gericht criminaliteitsbeleid te voeren.

Tot zover maar weer, blijf gezond, optimistisch en wees vooral aardig voor elkaar. Alleen zo gaan we echt solidair met elkaar om. Tot de volgende ´kennisparel´ die over een paar dagen in jullie mailbox valt.