Inleiding en context

Goede morgen allemaal op de dinsdag 29 maart 2022. Vandaag treffen jullie in de mailbox een qua omvang ´klein kennispareltje´ aan. Het betreft een samenvattend overzicht met verwijzingen naar een aantal kerndocumenten omtrent de stand-van-zaken rond de aanpak en ontwikkelingen van georganiseerde misdaad in Europa. Welke trends zijn waarneembaar? Welke uitdagingen zijn er voor de aanpak van georganiseerde misdaad in Europe? Voor de snelle lezer een mooi kort overzicht, in beleidsjargon ook wel een ´two-pager´ genoemd. Kortom: binnen twee minuten ben je weer op de hoogte van de aanpak van georganiseerde misdaad in Europa. 

Bron

Noonan, Eamonn & Diana Ecaterina Borcea (March 2022). Organised crime in Europe: Emerging trends and policy challenges. Brussels: European Parliamentary Research Service, 2 pp. https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/ATAG/2022/729338/EPRS_ATA(2022)729338_EN.pdf

Summary

Serious and organised crime inflict huge costs on both the EU economy and society. Organised crime is an increasingly dynamic and complex phenomenon, as it has become more interconnected, transnational and digital. The Covid-19 pandemic has led to an increase in cybercrime, fraud and counterfeiting. Police and judicial actions and the effective implementation of existing EU instruments are critical in tackling this challenge. New strategies to disrupt the business models and structures of criminal organisations will also benefit from an integrated approach, recognising the socio-economic, technological and geopolitical dimensions of the problem.

Organised crime damages lives and communities, and the cost to the EU economy is considerable. In 2019, criminal revenues in the main criminal markets amounted to €139 billion, or 1 % of the EU’s GDP. Organised crime groups (OCGs) increasingly engage in several categories of criminal activity, rather than just one. As of 2021, 80 % of OCG activities involved drug trafficking, organised property crime, various types of fraud, and crimes exploiting people as a commodity. OCGs have become more violent: over 60 % use violence as part of their modus operandi. The rapidly evolving nature of crime brings new threats, and this prompts renewed debate on how the EU – in cooperation with Member States and relevant EU agencies – should respond.

Afsluitend

Het klassieke beeld en beeldvorming van de georganiseerde misdaad is in de loop der tijd bijgesteld. In Nederland worden geen ‘maffia-achtige, piramidale organisaties’ aangetroffen. Er is veeleer sprake van criminele netwerken die een fluïde en dynamisch karakter hebben. Soms betreft het meer omvangrijke en stabiele samenwerkingsverbanden, soms gaat het om in omvang beperkte en in organisatiegraad meer onsamenhangende groepen. De georganiseerde misdaad heeft echter ook andere verschijningsvormen. Gedacht kan worden aan bijvoorbeeld meer lokaal opererende criminele jeugdbendes of internationaal opererende roofbendes. Voorts is van belang dat de georganiseerde misdaad met een sterk grensoverschrijdend karakter meestal zijn wortels heeft in lokale situaties en geografische gebieden. De illegale handel moet immers vanuit bepaalde locaties worden getransporteerd en gedistribueerd dan wel zijn weg vinden naar de lokale en internationale markten. Anders gezegd: de georganiseerde criminogene marktplaats is vaak geografisch gebonden.

De georganiseerde misdaad in Nederland is voor een belangrijk deel transitcriminaliteit. Criminele groeperingen zijn vaak betrokken bij illegale, grensoverschrijdende handel en smokkel (drugs, wapens, gestolen voertuigen, illegale immigranten, vrouwen) waarbij gebruik wordt gemaakt van dezelfde gelegenheidsstructuur die ook de legale economie faciliteert. Nederland is vooral een transitland, in behoorlijke mate een bestemmingsland en een belangrijk productieland (synthetische drugs, hennep). Niet alleen de geografische positie van Nederland en de rol als logistiek knooppunt in Europa, maar ook de sociale infrastructuur zorgt voor een ruime gelegenheidsstructuur in Nederland. Er is voor Nederland dus veel aan gelegen om ook de aanpak van de georganiseerde misdaad op Europees niveau voldoende aandacht te geven. Bijgesloten ´kennisparel´ en de daarin verwerkte bronnen biedt een overzicht van een groot aantal van deze Europese initiatieven.

Tot zover maar weer, blijf gezond, optimistisch en wees vooral aardig voor elkaar. Alleen zo gaan we echt solidair met elkaar om. Tot de volgende ´kennisparel´ die over een paar dagen in jullie mailbox valt.