Inleiding en context

Goede morgen beste ´kennisparelontvangers´, het is vandaag maandag 13 maart 2023. Ik begin de vroege ochtend met een wat wild liedje van een voormalige punkband uit Hazerswoude Dorp. Ik fietste daar gisteren doorheen en moest terugdenken aan de concerten van die band die ik eind jaren ´70 van de vorige eeuw bezocht: https://www.youtube.com/watch?v=6YNLYpjbemU Maar nu naar de ´kennisparel´ van vandaag waarin een oordeel wordt gegeven over de implementatie en uitvoering van het in 2020 opgestelde Actieplan Wapens en Jongeren: https://open.overheid.nl/documenten/ronl-570b86ce-792b-46cf-9ec3-bac5850594fc/pdf

Dat plan werd toen opgesteld met het oog op de forse toename van het wapengebruik en steekincidenten onder jongeren en de steeds jonger wordende daders. Het actieplan is in opdracht van het WODC geëvalueerd door bureau Breuer & Intraval. Uit de evaluatie blijkt dat de urgentie van het probleem zorgde voor te veel focus op de korte termijn bij de ontwikkeling van maatregelen. Er was vooraf onvoldoende duidelijk wie de jongeren waren die wapens droegen, wat hun motieven waren en hoe een gedragsverandering tot stand gebracht zou kunnen worden. Om dit probleem op lange termijn aan te pakken concluderen de onderzoekers dan ook dat er méér nodig is dan dit actieplan.

Bron

Snippe, J., J.A. de Muijnck & L. Wouters (maart 2023). Plan- en procesevaluatie Actieplan Wapens en Jongeren. Groningen: Breuer & Intraval, Onderzoek en Advies, 122 pp.  https://repository.wodc.nl/handle/20.500.12832/3251

Summary

Twenty municipalities, the Centre for Crime Prevention and Safety, Bureau Halt, the Ministry of Education, Culture and Science, the Public Prosecution Service, the Police, the Council for the Protection of Children, Youth Rehabilitation and Youth Protection and the Association of Dutch Municipalities collaborated on the Action Plan on Weapons and Young People, led by the Ministry of Justice and Security (JenV). The aim of the action plan was to reduce gun possession and use among young people over a two-year period (2021 and 2022). The 16 actions outlined in the plan serve this purpose.

Because of the urgency, politics and society demanded ‘decisiveness’ and speed of action. The plan was therefore written in a short time (three to four months). The problem was investigated, but no baseline measurement was made, and the existing policy was not examined for effectiveness. Also, no further analysis of the target group and young people’s motives for carrying a gun was undertaken. As a result, it was not sufficiently clear who the target group was for the action plan and how best to reach this group. This lack of focus made it difficult for participating municipalities to flesh this out in some actions, and in other actions, they questioned how to reach the target group and, thus, the effectiveness of the action in question. For some actions, it was even noted that they might have the opposite effect and actually lead to more firearms possession among young people.

One positive effect of the action plan and the way it came about is that it created momentum for tackling gun ownership and use among young people. Participating municipalities endorse that a strong impetus has been given to this. Several municipalities conducted local surveys, thereby increasing knowledge of the target group. When these studies showed that action would be ineffective or even counterproductive, these municipalities stopped implementing these actions. The impetus of the action plan is good, but it lacks focus on implementation. Many actions in the action plan are aimed at a broad target group, in a few cases at the entire population or all young people. It can be seen as a shotgun with which (possibly) also young people who belong to the high-risk group are reached, but in which precision is lacking.

To achieve behavioural change among the group already carrying a weapon or at high risk of doing so, long-term preventive policies will be needed. This should consist of in-depth and positive contact with at-risk youth. This measure, which is usually deployed in youth work, is not specifically mentioned in the action plan but seems to be a promising means of reaching out to at-risk youth and offering different perspectives to curb gun ownership and use among young people.

Afsluitend

Ik vind dit eigenlijk wel een prima ´kennisparel´. Ondanks de tegenvallende resultaten en zelfs negatieve averechtse effecten die zijn gemeten valt er veel van te leren. Het is prima dat dergelijke initiatieven van een grondige evaluatie worden voorzien, daar mag het ministerie van Justitie & Veiligheid ook wel eens een compliment voor krijgen. Het is namelijk heel simpel, zonder evaluatie geen (beleid)innovatie. In feite is dit een prima beschrijving van een deels mislukt actieplan. Daarmee kan het beleid, in dit geval wapenbezit onder jongeren, zijn voordeel doen door dat beleid aan te passen op basis van de uitkomsten van bijgesloten ´kennisparel´. Naar mijn mening zijn beschrijvingen van niet geslaagde interventies en maatregelen net zo veel waard als beschrijvingen van geslaagde projecten. Misschien zijn ze nog wel meer waardevol. Maar dat oordeel laat ik aan de ´kennisparellezer´ over.