Inleiding en context

Goede morgen allemaal op deze vrijdag 23 februari 2024. Ik begin met een passend liedje in het weekeinde in te luiden: https://www.youtube.com/watch?v=ZJgSDjNJCk0 Vandaag kwam het Centraal Bureau voor de Statistiek met een persbericht naar buiten over steekincidenten waarbij het slachtoffer wordt opgenomen in het ziekenhuis. Het betreft een analyse over het jaar 2021 inclusief trendgegevens over de jaren 2016 – 2021. Ik heb er maar een ‘’klein kennispareltje’’ van gemaakt vanwege het feit dat het onderwerp ‘’messencriminaliteit’’ momenteel nogal in de belangstelling staat. Bij dit onderwerp is er sprake van een zogenaamde ´varkenscyclus´ in het beleid. Ruim twaalf jaar geleden was er ook een ware golf van aandacht voor het fenomeen, zowel in het VK als in Nederland.

Vaak blijkt dan dat het collectieve geheugen binnen het ministerie van Justitie & Veiligheid en daarbuiten bijna geheel is verdwenen. We gaan weer opnieuw fris en ´nieuw´ beleid maken. En dat is momenteel dan ook het geval. Soms is dat noodzakelijk wanneer de context waarbinnen dat messengeweld plaats vindt beduidend is veranderd. Maar meestal kan er geleerd worden van eerdere ervaringen met de aanpak van het fenomeen. Vanwege de aandacht voor het onderwerp van messencriminaliteit heb ik de afgelopen jaren deze ‘’kennisparels’’ over onderwerp verstuurd: 6;108;299;435;518;529; en 530. Deze zijn allemaal gratis te downloaden vanaf: https://prohic.nl/de-parels-van-jaap-de-waard/

Bron

Centraal Bureau voor de Statistiek (februari 2024). Steekincidenten 2021. Den Haag: CBS, 23 februari, 3 pp. https://www.cbs.nl/item?sc_itemid=ac449a5e-6d9d-4b6b-b377-03c5e07980cb&sc_lang=nl-nl

Summary

In 2021, 275 victims were hospitalised as a result of a stabbing incident. About a fifth of them were under 20 years old. More than half of these young people were known to the police as crime suspects. CBS figures show that.

The number of hospital admissions due to stabbing incidents hardly changed between 2016 and 2021, except for a decrease in 2017. Among young people under 20 years old, the number of victims of stabbing incidents did increase, from 30 in 2016 to 60 in 2021. Most of these victims were young people between 17 and 20 years old (71 per cent). In the older age groups, the number of victims remained stable or even decreased. In all age groups, men were in the majority (86 per cent).

Among young people under 20 who ended up in hospital, the location of the stabbing incident was recorded in about 60 per cent of cases. More than half (58 per cent) took place on the street. To a lesser extent, these stabbing incidents happened in and around the home or at trade and service locations, such as pubs, railway stations and shopping centres (both 11 per cent). Between 2016 and 2021, an average of 62 per cent of victims under the age of 20 who ended up in hospital as a result of a stabbing incident were known to the police as crime suspects. In 2019, the number of victims previously known to be suspects was highest (45 people). Most of the suspects were involved in theft (44 per cent), the most common crime in this age group. This was followed by vandalism and assault (both 12 per cent).

Afsluitend

Wanneer we de berichten in de media bekijken dan lijkt het alsof het gebruik van messen de laatste jaren een enorme stijging laat zien. Uit bijgesloten ‘’kennisparel’’ blijkt dat het aantal ziekhuisopnamen vanwege steekincidenten over de jaren 2016 en 2021 een stabiel beeld vertoont, er is nauwelijks sprake van een verandering in de waargenomen trend. Opvallend is dat van slachtoffers onder de 20 jaar meer dan de helft bekend is bij de politie als verdachte. In criminologische terminologie is hier sprake van de zogenaamde ‘’offender/victm overlap’’: https://www.annualreviews.org/doi/full/10.1146/annurev-criminol-030920-120724 Omdat het bijna weekeinde is voeg ik dit systematisch overzicht naar het fenomeen toe bij deze mail.

Uit de beschikbare kennis hierover blijkt dat de overlap tussen slachtoffer en dader consequent wordt aangetroffen. Dat impliceert dat daderschap en slachtofferschap deels om vergelijkbare inhoudelijke redenen ontstaan en dat daders voornamelijk handelen als reactie op gedrag van (potentiële) slachtoffers. Deze conclusie heeft belangrijke implicaties voor criminaliteitspreventie. Prettig weekeinde alvast.