Inleiding en context
Goede morgen allemaal op deze maandag 11 maart 2024. Ik begin met een zomers liedje: https://www.youtube.com/watch?v=2tytTebj8ic Zestig jaar geleden opgenomen. Bijgesloten ´kennisparel´ toont aan dat de groei van de transnationale georganiseerde misdaad in het bijzonder wordt gefaciliteerd door een organisatiestructuur die gekenmerkt wordt door fluïde netwerken. Een belangrijk segment binnen deze netwerken die een sleutelpositie innemen zijn de zogenaamde ´makelaars´ / faciliteerders die een belangrijke strategische rol vervullen. Een gerichte aanpak van deze sleutelfiguren kan er voor zorgen dat er een aanzienlijke verstoring van deze internationale netwerken kan optreden. In feite wordt hiermee het logistieke proces dat noodzakelijk is voor de illegale bedrijfsvoering verstoord of gefrustreerd.
De toegenomen mondialisering heeft criminele kansen gecreëerd dankzij de toename van het massale grensoverschrijdende verkeer van mensen, goederen en geld. Dit wordt in het bijzonder versterkt door de algemene economische groei en de toegenomen welvaart in relatie tot de verregaande ontwikkelingen op het gebied van de informatietechnologie en de mondiale connecties. Dit zijn gunstige omstandigheden voor zowel legale als criminele ondernemers.
Traditioneel hiërarchische criminele organisaties zijn getransformeerd in fluïde netwerken die de hele wereld bestrijken en waarbij een reeks actoren betrokken zijn die bepaalde diensten in de illegale keten leveren. Het blijkt dat deze illegale netwerken en samenwerkingsverbanden opmerkelijk veerkrachtig zijn en het adaptieve vermogen van criminelen is omvangrijk. Bijgesloten ´kennisparel´ gaat in op de cruciale rol van makelaars in deze netwerken. Uit de analyse van deze verschijnselen blijkt dat rechtshandhavingsinstanties successen kunnen boeken door makelaars te identificeren en hen specifiek aan te pakken aangezien deze makelaars strategische posities in netwerken innemen en hun verwijdering tot grote verstoring van het netwerk kan leiden. Anders gezegd: ´it takes a network to fight an illegal network´.
Bron
McCarthy-Jones, Anthea & Mark Turner (February 2024). Dark Networks, Transnational Crime and Security: The Critical Role of Brokers. Journal of Illicit Economies and development, vol. 5, no. 1, pp. 58-69. https://jied.lse.ac.uk/articles/10.31389/jied.226
Summary
The growth of transnational organised crime has been widely perceived as a major national and international security threat. The growth has been facilitated by globalisation, in which people, money, information and goods flow more easily and rapidly across international borders. To take advantage of the illicit transnational business opportunities, crime groups have restructured from hierarchical organisations to more loosely structured configurations known as ‘dark networks.’
Crucial to the success of these networks are brokers, who enable exchanges between previously disconnected actors. In this paper, we present a new way in which to understand the role of the broker in illicit networks by distinguishing how brokers adopt different strategies that ultimately have a transactional or transformational impact on the networks they serve.
The growth of transnational organised crime and its recognition as a major security threat has drawn considerable analytic attention to the way in which those involved are organised. Like transnational businesses operating in ‘light networks’, those in ‘dark networks’ have increasingly moved to organising structures that are networks or systems that are more loosely coupled than earlier, more tightly coupled organisational forms, although parts of a network may retain tighter coupling to create hybrid structures.
But, the rationale propelling both light and dark networks for the overall move towards looser coupling reveals common elements: to give flexibility, to enable access to new markets, to spread risks and to distribute costs among network partners. The structural reforms for both light and dark networks are invariably made to grow business and profits in line with their transnational strategies, and, at least for dark networks, to make them more resilient to the attentions of law enforcement agencies. The structures of the networks follow the business strategies to fit with the environments in which they operate.
Afsluitend
Grensoverschrijdende georganiseerde misdaad is uitgegroeid tot een lucratieve onderneming die miljarden waard is en enorme winsten genereert voor de spelers op die markt. De schaduwzijde is dat deze illegale activiteiten de legale economie grote schade berokkenen en de concurrentiepositie van landen negatief kunnen beïnvloeden. Daarbij komt dat er ook veel ellende en uitbuiting voor slachtoffers door wordt veroorzaakt.
Een belangrijke ontwikkeling tot deze groei is de groei geweest van fluïde netwerkvormen van een illegale organisatie die deelnemers over de hele wereld met elkaar verbindt.
Meer focus op sleutelpersonen die faciliteren is dan noodzakelijk (subjecten, groepen, negatieve rolmodellen), sleutelplaatsen (locaties, logistieke knooppunten), sleutelbranches (sectoren) en criminele processen (fenomenen). Te denken valt aan sectoren als transport en logistiek, financiële dienstverlening, lokale horeca en detailhandel. Een dergelijke integrale aanpak van preventie tot repressie heeft een veel breder effect dan alleen op de illegale drugsmarkten omdat dezelfde onderliggende factoren ook faciliterend zijn voor veel andere criminele markten en activiteiten. Het aanpakken van de ‘dienstverleners’ in dienst van de georganiseerde misdaad werpt dan een barrière op tegen de verdere professionalisering van de georganiseerde misdaad, waardoor de misdaadondernemers lastiger kunnen opereren. Dat lijkt mij toch de te hanteren strategie bij de aanpak van georganiseerde misdaad in Nederland. En die strategie wordt de laatste jaren dan ook toegepast: https://www.researchgate.net/publication/360188832_Partnerships_in_preventing_organized_crime_in_The_Netherlands_Opportunities_and_pitfalls
Daarin spelen vooral makelaars / faciliteerders een sleutelrol die de verschillende bedrijfsonderdelen met elkaar verbinden. Zoals in alle netwerken moet iemand die verbindingen maken tussen de samenstellende delen en/of de onderdelen die het illegale netwerk vormen. Uit bijgesloten ´kennisparel´ blijkt dat het de makelaars zijn die deze cruciale rol vervullen. Zij zorgen voor de noodzakelijke verbindingen en zijn daarmee uiterst belangrijke spelers voor het aanleggen, onderhouden en uitbreiden van illegale netwerken. Het lijkt daarom vanuit strategisch oogpunt dat de focus bij de aanpak van georganiseerde misdaad naar die individuen moet uitgaan die deze cruciale rol vervullen. Hierbij past nog wel een wat cynische opmerking: op lucratieve illegale markten waar veel en snel geld wordt verdiend komen maar weinig vacatures voor. Ten slotte, kijk hier ook eens naar: https://www.researchgate.net/publication/305210313_Effectieve_strategieen_tegen_criminele_samenwerking