Inleiding
Goede morgen beste mensen, het is vandaag donderdag 13 juni 2024. Ik ben gisteren thuisgekomen van een mooie reis naar het zonnige Peloponnesos in Griekenland. Heerlijk. Ik begin daarom met een zonnig liedje: https://www.youtube.com/watch?v=TYIl6n_SRCI Maar nu naar de harde realiteit van de georganiseerde misdaad in Nederland en in het bijzonder naar de invloed van dreiging vanuit die georganiseerde misdaad op politiewerk. Bijgesloten ´kennisparel´ geeft daaromtrent een prima overzicht. ´Politie: kwart medewerkers weleens bedreigd door criminelen´ kopt de NOS vanochtend: https://nos.nl/artikel/2524319-politie-kwart-medewerkers-weleens-bedreigd-door-criminelen
De politie staat in de frontlinie bij het bestrijden van de georganiseerde criminaliteit. Dodelijk geweld en de dreiging nuit de georganiseerde criminaliteit beperkt zich niet enkel meer tot het criminele milieu.
Zowel in de opsporing als op de basisteams van de politie hebben medewerkers te maken met dreiging vanuit georganiseerde criminaliteit. Bijna 25% van deze medewerkers zegt dit ooit zelf te hebben meegemaakt. Ongeveer 10% van de medewerkers die zelf geen dreiging heeft ervaren schat de kans (heel) groot in dat dit in de toekomst gaat gebeuren. 3000 agenten werd gevraagd de vragenlijst in te vullen, 20 procent heeft dat ook gedaan. Ongeveer een vijfde van de deelnemers aan het onderzoek heeft aangifte gedaan.
Ondanks deze uitkomst ervaren de meeste politiemedewerkers geen -bewuste- negatieve impact van de dreiging en is de meest genoemde vorm van impact toegenomen motivatie. Echter, kan dit ook leiden tot verminderd mentaal welzijn en verandering van gedrag. De uitkomsten van het onderzoek benadrukken het belang van extra aandacht voor een veilige werkomgeving vanuit de politieorganisatie. Daarnaast vinden politiemedewerkers het belangrijk dat aangiften van agressie en geweld beter opgevolgd worden door het Openbaar Ministerie.
Bron
Mehlbaum, Shanna, Jolijn Broekhuizen & Kyra van den Akker (juni 2024). Ongekend: Een onderzoek naar de impact van dreiging vanuit de georganiseerde criminaliteit op politiewerk. Den Haag: Sdu BV, 157 pp. Politiewetenschap nummer 133. https://mehlbaumonderzoek.nl/wp-content/uploads/2024/06/PW133-Ongekend.pdf
Summary
Based on a questionnaire among investigative and GGP (area-based police) staff (N=621), interviews (N=41), and expert sessions (N=6), information was collected on the extent to which police officers experience threats from organised crime, the impact of this, and what the police organisation can learn from this. The fieldwork was conducted from September 2022 to October 2023.
The study shows that not only criminal investigation teams face threats on serious investigations, but that GGP employees are also at risk of this. Neighbourhood police officers in particular are at risk of becoming targets when they come into conflict with serious criminals in their regular work. In detection, intended threats occur regularly. This form of threat comes to light via tap, PGP messages or TCI information, for example, and can target an individual, but also an entire investigation team. Also, the investigation reveals numerous examples where it appears that a suspect knows personal information about the police employee, such as addresses, licence plates or addresses of schools where children of the employees attend.
About a fifth of the respondents who have experienced a threat report it. Police employees who face threats find it especially important that the threat is taken seriously by the employer. Here, the immediate supervisor plays a crucial role. Lack of follow-up by the organisation or the public prosecutor can have a serious negative impact on the victim.
Afsluitend
Uit de interviews blijkt dat de wijze waarop de organisatie omgaat met de ervaren dreiging of intimidatie even veel of zelfs meer impact heeft dan het incident zelf. Wanneer een respondent ervaart dat de organisatie de dreiging niet serieus neemt, leidt dit tot gevoelens van boosheid en teleurstelling, wat negatieve gevolgen kan hebben voor de taakuitoefening. Het merendeel van de respondenten die melding doet, is tevreden over de opvolging. Een klein percentage is (erg) ontevreden en voelt zich in de steek gelaten door de organisatie.
In een breder kader wordt gesproken over slachtofferschap van werknemers met een publieke taak. Slachtofferschap van mensen met een publieke taak staat op dit moment weer (opnieuw) in de volle aandacht. Drie jaar geleden werd de zogenaamde Taskforce Onze hulpverleners veilig ingesteld. De taken, ambities en uitgangspunten van deze taskforce zijn hier te raadplegen: https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-justitie-en-veiligheid/nieuws/2021/03/31/startschot-taskforce-onze-hulpverleners-veilig Agressie en geweld tegen medewerkers met een publieke taak is ingrijpend voor het slachtoffer, familie en collega’s. Bovendien ondermijnt deze vorm van agressie het functioneren van de overheid.
Vanuit de criminologie en interdisciplinair onderzoek naar deze vorm van slachtofferschap kunnen belangrijke factoren worden onderscheiden die de effectiviteit van het preventiebeleid bepalen. Vier deelgebieden komen daarin naar voren. Het gaat daarbij allereerst om de effectiviteit van het beleidsproces in algemene zin. Hoe gaat men op de werkvloer via procedures en protocollen organisatorisch om met deze vorm van slachtofferschap? Verder staan de effectiviteit van interventies die specifiek zijn gericht op (potentiële) daders, slachtoffers en de werkomgeving centraal. De geïnteresseerde lezer verwijs ik naar deze presentatie over slachtofferschap van werknemers met een publieke taak die ik onlangs gaf: https://www.researchgate.net/publication/359768909_Slachtofferschap_van_werknemers_met_een_publieke_taak_Observaties_en_suggesties