Inleiding

Goede morgen allemaal op deze vrijdag 11 oktober 2024. In principe stuur ik op vrijdag geen ´kennisparels´ maar vandaag maak ik een uitzondering. Ik begin met een ´hard liedje´: Inderdaad, de minder draagkrachtigen worden significant vaker slachtoffer van het huidige oorlogsgeweld: https://www.youtube.com/watch?v=TWrJAaUU1r8 ´kill the poor´. Maar nu naar de ´kennisparel´ van vandaag, die betreft de nieuwste editie van de cijferbijbel rond criminaliteit en rechtshandhaving. De laatste editie van de jaarlijkse publicatie Criminaliteit en rechtshandhaving (C&R) is sinds gisteren weer beschikbaar. C&R is in 1999 door Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum en Centraal Bureau voor de Statistiek opgezet. Sinds 2011 werkt de Raad voor de rechtspraak (Rvdr) aan deze publicatie mee en in de bijgesloten editie C&R 2023 ook de politie en het Openbaar Ministerie, waardoor de expertise verder is verbreed. C&R 2023 omvat de strafrechtsketencijfers en beschrijft de ontwikkelingen in de vorm van jaarcijfers. Wat zich qua ontwikkelingen afspeelt in de afzonderlijke maanden binnen het jaar blijft daarmee buiten beeld.

De bijgesloten 22e editie – Criminaliteit en rechtshandhaving 2023 – brengt de periode 2013 tot en met 2023 in kaart. C&R beoogt ontwikkelingen in en samenhangen tussen criminaliteit en rechtshandhaving periodiek en systematisch in kaart te brengen. De publicatie biedt statistische informatie ter ondersteuning van de beantwoording van vragen op het gebied van criminaliteit en rechtshandhaving en is bedoeld als statistisch naslagwerk. Deze C&R 2023 editie is vergelijkbaar met de vorige editie en bevat kernstaten en figuren met daarbij bondige teksten.

De onderliggende gegevens zijn in de vorm van Excel-tabellen digitaal te raadplegen via de website van het WODC, met daarin ook gegevens van vóór 2010. Ooit lang geleden in 1996 brachten collega´s van mij en ondergetekende het ´prototype´ van C&R op de markt, die kun je hier nog raadplegen: https://www.researchgate.net/publication/307483658_Crime_and_Law_Enforcement_About_victims_offenders_and_criminal_law Maar goed dat is om het collectieve geheugen even op te poetsen. Laten we nu naar de ´cijferbijbel van criminaliteit en rechtshandhaving´ gaan. Wat zijn daar de meest belangrijke bevindingen op statistisch gebied rond de ontwikkeling van criminaliteit en de rechtshandhaving?

Bron

Moolenaar, D.E.G. (Eindredactie) (oktober 2024). Criminaliteit en rechtshandhaving 2023: Ontwikkelingen en samenhangen. Den Haag: Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum, 142 pp. https://repository.wodc.nl/handle/20.500.12832/3398

Summary

Thanks to the report’s drafters for making the following selection of some salient findings:

The criminal justice chain for crimes

The criminal justice chain for crimes functions as a funnel: a selection process takes place at each stage of the chain. Victims experience many crimes, including nearly 6 million traditional crimes, such as violence, vandalism and property crimes, by 2023. Only a proportion of these are reported to an investigating agency. The majority of crime cases flow into the criminal justice chain through the police. In 2023, 807,000 crimes were recorded by the police. Incidentally, these may include cases without a victim. A small proportion of crimes flow directly into the public prosecutor’s office via special investigation services or special investigating officers. In 2023, the police will have registered about 257,000 suspects, of whom only a small proportion will receive a sanction directly, namely 5,000 in 2023 (punishment order or Halt referral). Most flow onto the OM. The public prosecutor can impose a sanction (51,000 in 2023 in the form of a transaction, punishment order or conditional dismissal), dismiss or, summons or appeal (after opposing a punishment order). If a summons or appeal is issued, the court imposes a sanction in most cases (65,000 in 2023).

In the period 2013 to 2023, the estimated number of traditional crimes experienced by citizens fell by 29%, while crime recorded by the police fell by 27%. However, in the last year (2022-2023), registered crime remained almost the same. The number of suspect registrations fell by 26% from 2013 to 2023, while the inflow OM fell by 15%. This decline is partly due to the COVID-19 measures. Also, in the last year (2022-2023), we saw a decrease in the number of registered suspects (-2%) and in the inflow to the prosecution (-3%). However, the difference between the number of registered suspects and the inflow at the Public Prosecutor’s Office has gradually narrowed with the note that in this period, the way dismissals are handled has changed. The number of cases in which summonses or summonses are issued (after opposing criminal orders) decreased by 18% in the period 2013-2023 but increased by 2% in the last year (2022-2023). The total number of sanctions agreed with/imposed by police, prosecutors and judges decreased by 37% between 2013 and 2023.

The criminal justice chain for crimes involving minors

There is also a selection effect for minors at each chain stage. In 2023, the police will have registered about 27,100 underage suspects, of whom only a small proportion will receive an immediate sanction, 5,100 in 2023 (mainly Halt referrals). Most of the remaining suspects flow onto the OM. The public prosecutor can impose a sanction (2,500 in 2023 in the form of a transaction, punishment order or conditional dismissal), unconditionally dismiss or summons or appeal (after opposing a punishment order). If summoned or called, the judge imposes a sanction in most cases (3,400 in 2023).

The number of juvenile suspect registrations fell by over 34% during the period 2013-2023. This decrease is stronger than that of registrations of the total number of suspects (-26%). The share of juvenile suspects within the total number of suspects decreased from 12% in 2013 to 11% in 2023. In the last year (2022-2023), minor suspects’ registrations decreased more sharply than the total number of suspects (-7% versus -2%). Viewed over the total period 2013-2023, the inflow of minors to the prosecution decreased by 30%. In the last year (2022-2023), the inflow at the Public Prosecutor’s Office increased by 2% despite the decrease in the number of juvenile suspects. The number of cases in which summonses or summonses are issued (after opposing punishment orders) decreased by 29% during 2013-2023, but increased by 14% in the last year (2022-2023). The number of police, prosecutor and judge sanctions combined decreased by 49% over the period 2013-2023.

The criminal justice chain for offences

The funnel effect in the criminal justice chain for crimes is less visible for offences. In 2023, 444,000 nuisance reports were registered by the Police. How many reports were received by other agencies is not known. A total of 219,000 penalties were imposed by the Police and the National Road Administration (RDW) for criminal offences. The majority are settled with a transaction or punishment order. A portion flows through to OM. In addition, special investigation services or special investigating officers can also submit offences to the Public Prosecution Service. The total inflow to the OM in 2023 was 144,000 cases. The Public Prosecutor can impose a sanction (50,000 in 2023 in the form of a transaction, punishment order or conditional dismissal), unconditionally dismiss or summons or appeal (after opposing a punishment order). When summonses or calls are issued, the judge imposes a sanction in most cases (44,000 in 2023). In addition to criminal sanctions, almost 8.5 million WAHV orders were also imposed in 2023, which is an 18% decrease compared to 2013, but a 4% increase compared to 2022. In addition, at least 31,000 administrative penalty orders were also imposed in 2023.

The number of registered criminal offences decreased by 6% in the period 2013-2023, although the number of nuisance reports increased sharply (52%). But in the last year (2022-2023), there was an increase in the number of registered criminal offences (2%), while nuisance reports actually decreased (-4%). Inflows to the prosecution increased by 43% over the whole period and by 9% in the last year (2022-2023). The number of cases in which summonses or summonses are issued (after opposing criminal orders) increased by 24% over the period 2013-2023. In the last year (2022-2023), the increase was 11%. The number of police, prosecutor and judge sanctions combined decreased by 17% over the period 2013-2023.

Spending on social safety

In 2023, almost 19 billion euros will be spent on social safety, i.e. all activities aimed at preventing or punishing crime, degradation and nuisance and eliminating feelings of insecurity. Adjusted for inflation, this is an increase of 12% compared to 2013 and an increase of 2% compared to 2022. When controlled for population growth, inflation-adjusted figures show an increase of 6% compared to 2013 and an increase of less than 1% compared to 2022. If controlled for growth in the economy (i.e. gross national product), inflation-adjusted figures show a 7% decrease from 2013 and a 2% increase from 2022.

Unlike the number of persons/cases/files in the criminal justice chain, spending on social safety shows more of an hourglass pattern. At the beginning and end of the chain, spending is high, but in the middle, spending is relatively low. However, the least is spent on victim support. However, spending on victim support has seen the biggest development. Spending on prevention, detection, adjudication and enforcement increased gradually from 2013 to 2023.

Afsluitend

Beleid en praktijk zijn uiteraard gediend met tijdige signalering van trends en ontwikkelingen in de criminaliteit. De publicatie van C&R is hierbij een belangrijke primaire bron. Wat geconcludeerd kan worden is dat het de afgelopen 20 jaar goed gaat met de criminaliteitsontwikkeling in Nederland. De vlag kan wat mij betreft uit. De vraag die dan beantwoord moet worden is uiteraard hoe die daling en ontwikkeling is te verklaren. Welke duiding kunnen we daaraan geven? De publicatie C&R gaat daar niet op in, het is namelijk een statistisch naslagwerk. Je zou daarom verwachten dat de vele criminologen in Nederland, maar ook andere wetenschapsdisciplines, zich met die verklaringen bezig houden. Wat echter opvalt is dat die verklaringen slechts beperkt zijn terug te vinden in de criminologische vakliteratuur. In een eerdere publicatie noemde ik dit gebrek aan aandacht voor de verklaring van de daling van criminaliteit ´Criminology’s Dirty Little Secret´https://www.researchgate.net/publication/316968064_Criminology’s_Dirty_Little_Secret_Hoe_de_daling_van_de_criminaliteit_bijna_geheel_voorbijging_aan_de_Nederlandse_criminologie In die bijdrage wordt getracht om op basis van de internationaal beschikbare kennis verklaringen te geven waarom de criminaliteit zo gedaald is. Ook om van te leren, want, ´what goes down, goes up´. 

Ten slotte verwijs ik de lezers naar deze presentatie: https://www.researchgate.net/publication/342803309_Het_beeld_van_de_criminaliteit_in_Nederland_anno_2024_Trends_achtergronden_en_verklaringen Veel criminologen zijn geïntrigeerd door de oorzaken voor het ontstaan van criminaliteit. Die willen ze op verschillende manieren in kaart brengen. Het lijkt alsof criminologen vooral georiënteerd zijn op verklaringsmodellen voor het ontstaan van criminaliteit: waarom plegen mensen criminaliteit, wat drijft ze en wat weerhoudt hen? Maar waar ze grote moeite mee hebben is om verklaringen te bieden voor de gebleken daling van de criminaliteit. Waarom is die de afgelopen jaren zo spectaculair gedaald? In Nederland is sinds 2002 sprake van een significante daling van de criminaliteit. Het totaal aantal geregistreerde misdrijven is in 2023 ten opzichte van 2002 met 43 procent omlaaggegaan. En dat is toch prima nieuws om deze ´kennisparel´ mee af te sluiten.

In 18 jaar tijd zien we dat het totale slachtofferschap met 53 procent daalt. Onder jongeren is de daling van het totale slachtofferschap nog omvangrijker. Die doet zich zowel voor bij vermogenscriminaliteit (autodiefstal, woninginbraak, autokraak, winkeldiefstal, straatroof en zakkenrollerij) als geweldscriminaliteit (mishandeling, seksueel geweld, verkrachting, moord en doodslag). Opvallend is de sterke daling tussen 2006 en 2023 van het aantal volwassen en jeugdige verdachten in Nederland, met respectievelijk bijna 50 en 70 procent. De afname van criminaliteit zien we in een groot deel van de geïndustrialiseerde wereld. Daarbij zijn er overeenkomsten in de omvang en achtergrond van de criminaliteitsdaling tussen verschillende landen. De presentatie gaat in op de verklaringen die ten grondslag liggen aan de geobserveerde daling in de criminaliteit. Tevens wordt een aantal voorbeelden gepresenteerd van effectieve maatregelen om criminaliteit te voorkomen. En dat is toch positief nieuws om deze ´kennisparel´ mee af te sluiten. Prettig weekeinde.