Inleiding

Goede morgen beste ontvangers van de ´kennisparels´, het is vandaag woensdag 23 oktober 2024. Ik begin met een liedje met een wat cynische titel gezien het onderwerp van de ´kennisparel´ van vandaag: https://www.youtube.com/watch?v=GjOnQU1N_zQ Vandaag een ´kennisparel´ over de meest recente stand-van-zaken voor wat betreft gezinsgeweld tegen kinderen binnen de Europese Unie. Gezinsgeweld tegen kinderen kent verschillende vormen en vindt plaats in verschillende contexten. Het kan ernstige, schadelijke gevolgen hebben op zowel de korte als de lange termijn en bestaande schattingen van de omvang van het probleem zijn alarmerend. Voor de situatie in Nederland biedt de zogenaamde Impactmonitor aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling 2023 de beste omvangschatting van het fenomeen: https://www.cbs.nl/nl-nl/longread/rapportages/2023/impactmonitor-aanpak-huiselijk-geweld-en-kindermishandeling-2023

De Impactmonitor aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling 2023 is de vijfde editie van deze monitor. De impactmonitor draagt bij aan het in beeld brengen van het verschil dat de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling maakt in de levens van de betrokken mensen. Volgens de recentste schatting van het aantal personen in de bevolking die te maken hebben met huiselijk geweld (prevalentieschatting) hebben in 2022 ongeveer 1,3 miljoen personen van 16 jaar of ouder in de 12 maanden voorafgaand aan het meetmoment te maken gehad met huiselijk geweld. In 2017 zijn er naar schatting 90 duizend tot 127 duizend kinderen die te maken hebben gehad met kindermishandeling.

Dit geweld, dat voortkomt uit een complexe interactie van verschillende risicofactoren, kan desondanks worden voorkomen door middel van effectief preventiebeleid. Er is een aantal internationale instrumenten aangenomen om de rechten van kinderen te beschermen en te bevorderen. De hoeksteen in dit raamwerk van instrumenten is het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van het kind, waarvan artikel 19 het recht van een kind vastlegt om te worden beschermd tegen alle vormen van geweld en de verplichting voor staten om alle passende maatregelen te nemen om kinderen te beschermen.

Met de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon is de bescherming van de rechten van kinderen expliciet erkend als een doelstelling die de EU verplicht is na te streven. Hoewel systemen voor kinderbescherming voornamelijk onder de verantwoordelijkheid van de EU-lidstaten vallen, speelt de EU zelf ook een belangrijke rol. Haar acties hebben een directe impact op wetten en beleidsmaatregelen die op nationaal niveau worden geïmplementeerd. Verbeterde samenwerking tussen alle belanghebbenden en de uitwisseling van beste praktijken zijn de routes die worden genomen om het probleem aan te pakken. Bijgesloten ´kennisparel´ geeft het meest recente systematische overzicht rond gezinsgeweld tegen kinderen binnen de EU.

Bron

Prpic, Martina & Melissa Eichhorn (October 2024). Violence against children in the European Union: Current situation. Brussels: European Parliamentary Research Service, Members’ Research Service, October, 31 pp. https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/IDAN/2024/762472/EPRS_IDA(2024)762472_EN.pdf

Summary

Violence against children, as defined in Article 19 of the United Nations Convention on the Rights of the Child, can take many forms (physical, sexual or emotional abuse or neglect) and can take place in different settings, such as at home, at school, in institutions, online, etc. Most child abusers are familiar to their victims. The short- and long-term consequences of abuse in terms of human, economic and social costs can be severe and extremely harmful. The extent of violence against children in the EU is difficult to assess, but current estimates give cause for great concern. The nature of the problem depends on various factors, including the personality profiles of victims and perpetrators as well as their surroundings. Certain categories of children, such as those with disabilities, those living in special institutions or those who are unaccompanied migrants, are particularly vulnerable. However, violence is avoidable and preventable. Effective policies to address this problem require a multi-sectoral approach involving different stakeholders at various levels.

At international level, the United Nations and the Council of Europe have taken a number of measures to safeguard the rights of children, and more specifically to protect them from violence. The Convention on the Rights of the Child is crucial in this effort. According to its Article 19, children are entitled to protection from all forms of violence, and Member States are required to take all appropriate measures to ensure this protection.

In recent years, the EU has been stepping up its measures to protect children. With the entry into force of the Lisbon Treaty, child protection has been recognised as a specific EU goal. While Member States are primarily responsible for child protection systems, the EU also plays an important role, since it is required to promote initiatives to protect children’s rights. Its actions directly influence the relevant laws and policies implemented by the Member States in this area. Various parties are involved in raising awareness about violence against children, the importance of effective EU support for national child protection initiatives and the mainstreaming of child protection. Through its numerous initiatives, such as the continuously renewed EU strategy on the rights of the child and the 2024 Commission recommendation on integrated child protection systems, the EU continues to emphasise its commitment to protecting children and supporting Member States’ actions and the exchange of best practice.

Afsluitend

Wereldwijd is een scala van interventies beschikbaar om partnergeweld te voorkomen en dat geldt ook voor het voorkomen van geweld tegen kinderen. Het blijkt dat er sprake is van een samenhang tussen beide fenomenen. Het lijkt daarom logisch om interventies toe te passen die gericht zijn op de samenhang tussen partnermishandeling en kindermishandeling. Eerder verstuurde ik deze ´kennisparel´ waaruit blijkt dat er effectieve interventies bestaan om kindermishandeling tegen te gaan: https://prohic.nl/2024/05/06/707-6-mei-2024-interventions-that-prevent-or-respond-to-intimate-partner-violence-against-women-and-violence-against-children-a-systematic-review/

Hierbij is aangetoond dat het gelijktijdig voorkomen van partnergeweld en kindermishandeling resultaten kan opleveren. Gecoördineerde preventieve inspanningen gericht op bijvoorbeeld  genderongelijkheid, het schadelijk gebruik van alcohol en drugs, zwakke wettelijke sancties tegen geweld, sociale normen die slachtofferschap vergoelijken, meervoudig slachtofferschap en intergenerationele overdracht van geweld blijken positieve resultaten op te leveren. Onderstaand schema maakt dat duidelijk.