Inleiding
Goede morgen op deze herfstachtige donderdag 21 november 2024. Ik begin met een toepasselijk liedje bij de ´kennisparel´ van vandaag: https://www.youtube.com/watch?v=P_BWde7iXn0 Vandaag als bijgesloten ´kennisparel´ een prima systematisch overzicht over alcohol- en ander drugs gefaciliteerd seksueel geweld (AAD-gefaciliteerd seksueel geweld). Die vorm van seksueel geweld is een wereldwijd probleem voor de volksgezondheid en kan blijvende gevolgen kan hebben voor de slachtoffers daarvan. Er is sprake van een inconsistent beeld en kennis over deze vorm van seksueel geweld hetgeen de inspanningen voor de preventie ervan belemmert. Bijgesloten ´kennisparel´ biedt een review van de wereldwijde literatuur over AAD-gefaciliteerd seksueel geweld.
Het overmatig gebruik van alcohol en drugs wordt algemeen erkend als een risicofactor om slachtoffer of dader van geweld te worden. Alcoholgebruik is significant in verband gebracht met het risico om als slachtoffer of als dader betrokken te raken bij geweld, waaronder verhoogde agressie, verminderde remmingen, verminderde besluitvorming en een slechter vermogen om gedragssignalen te interpreteren. Ook worden sommige illegale drugs, zoals amfetaminen en cocaïne, vaak geassocieerd met stemmings- en gedragsveranderingen, waaronder agressie, prikkelbaarheid, slapeloosheid en angst. Voor een mooi overzicht waarin de relatie tussen middelengebruik en geweld wordt beschreven zie: https://repository.wodc.nl/handle/20.500.12832/2251
´Koning alcohol´ veroorzaakt nog steeds een fors percentage van de (gewelds)criminaliteit, aangehouden verdachten en ´klanten´ binnen het justitiële systeem. Kortom, alcoholmisbruik is een fors probleem voor de drinkers zelf en ook voor degenen die werkzaam zijn op het beleidsterrein van criminaliteit en rechtshandhaving. Het is ook een kostbaar probleem voor de maatschappij en voor justitie in het bijzonder.
Naar schatting is 3,8% van alle wereldwijde sterfgevallen en 4-6% van de wereldwijd verloren actieve en productieve levensjaren toe te schrijven aan alcoholmisbruik. Hoewel de relatie complex is, is er een verband tussen alcoholgebruik en crimineel (agressief) gedrag. Hierbij is sprake van een wisselwerking tussen de hoeveelheid geconsumeerde alcohol, het patroon van drinken en individuele en contextuele factoren. Onderzoek heeft aangetoond dat riskant drinken ruim twee keer zo hoog is onder mensen die met het strafrechtelijk systeem in aanraking komen in vergelijking met de algemene bevolking. De afhankelijkheid van alcohol onder justitiabelen ligt zelfs tien keer hoger dan onder de algemene bevolking. Er is dus sprake van een flink probleem voor justitie in de brede zin van het woord.
Wat is bekend over door AAD gefaciliteerd seksueel geweld? Wat is de geschatte omvang / prevalentie van alcohol en/of andere drugs die opportunistisch of proactief worden gebruikt om seksueel misbruik te faciliteren binnen intieme partner- en niet-intieme partnerrelaties (kennissen of vreemden)? Hoe ziet de relatie tussen slachtoffers en daders eruit? Binnen welke setting vindt dergelijk geweld plaats? Mogelijke voorspellers, risicofactoren en impact daarvan? In hoeverre is er sprake van victim blaming? Bijgesloten ´kennisparel´ geeft daarop (deels) de antwoorden.
Bron
Ison, Jessica, Ingrid Wilson, Kirsty Forsdike, Jacqui Theobald, Elena Wilson, Anne-Marie Laslett & Leesa Hooker (November 2024). A Scoping Review of Global Literature on Alcohol and Other Drug-Facilitated Sexual Violence. Trauma, Violence, & Abuse, 19 November, pp. 1-18. https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/15248380241297349
Summary
The use of alcohol or other drugs to facilitate sexual violence (AOD-facilitated sexual violence) is a public health concern. There are significant gaps in knowledge on victimization, perpetration, contexts, impacts, and attitudes. Using a scoping review method, we mapped existing peer-reviewed, global literature to examine what is known about AOD-facilitated sexual violence to inform the development of AOD-facilitated sexual violence targeted interventions.
We searched databases such as: Medline, PsycINFO, Scopus, ProQuest, PubMed, and EBSCO. Studies were included if they examined sexual violence where alcohol and/or other drugs were opportunistically or proactively used to facilitate sexual offending, within intimate partner and non-intimate partner (acquaintance or stranger) relationships. We reviewed 53 articles and mapped the findings to five knowledge areas: (1) prevalence; (2) victim-survivors and perpetrators; (3) location, nature, and substance used; (4) predictors, risk factors, and impacts; and (5) representations and attributions of blame.
Although conclusions are difficult to draw due to the limited disparate literature, our review extends existing knowledge, highlighting that perpetrators are often known to victim-survivors, AOD-facilitated sexual violence also occurs in private locations, and alcohol is a common substance utilized in AOD-facilitated sexual violence (though its role is complex). Troubling myths and misconceptions about victim-survivors and negative representations in the media affect attributions of blame, particularly in cases where victim-survivors voluntarily consume substances. To inform interventions, this review identifies the need for consistent definitions and measurement of AOD-facilitated sexual violence, greater diversity of experiences, and the need to challenge attitudes that blame victim-survivors where substances are involved.
Afsluitend
Het gebruik van alcohol of andere drugs om iemands vermogen om in te stemmen met seks te verminderen en seksueel geweld te faciliteren is een fundamentele schending van de mensenrechten en individuele seksuele autonomie. Er is wereldwijd steeds meer aandacht voor door AAD gefaciliteerd seksueel geweld. Meten is in dit geval weten en dat geld ook voor de ernst en omvang waarin seksueel geweld onder invloed van alcohol en drugs plaats vindt. Met het terugdringen van middelen gerelateerd geweld wil men ook in Nederland de veiligheid in het openbare leven en in de huiselijke kring vergroten. Tegen die achtergrond is op 1 januari 2017 de Wet middelenonderzoek bij geweldplegers (WMG) in werking getreden. Deze wet introduceert een bevoegdheid op grond waarvan bij geweldsdelicten middelentesten kunnen worden ingezet waarmee eventueel middelengebruik (het gebruik van alcohol en bepaalde drugs) objectief kan worden vastgesteld. Middelengebruik heeft vervolgens in beginsel te gelden als een strafverzwarende factor en kan daarnaast aanleiding vormen voor het stellen van bijzondere voorwaarden bij voorwaardelijke sancties die op het terugdringen van middelengebruik zijn gericht.
Uit bijgesloten ´kennisparel´ blijkt dat vooral koning alcohol in veel gevallen verantwoordelijk is voor een fors deel van de omvang van het gepleegde seksuele geweld. Vooral alcoholgebruik onder slachtoffers van seksueel geweld komt veel voor en blijft een belangrijk punt van zorg. Dit mede vanwege het feit door de hoge niveaus van alcoholconsumptie door de bevolking en de marketing/promotie van alcohol. Hoewel onderzoek naar de prevalentie van andere drugs beperkt blijft, blijkt uit bijgesloten ´kennisparel´ ook hoge prevalentieschattingen voor andere drugs dan alcohol bij seksueel geweld. Opvallend is dat in de media en in het beleid de aandacht vooral uitgaat naar het misbruik van drugs en allerlei psychotrope stoffen. Opvallend is dat het lijkt dat een nog groter probleem, alcoholmisbruik en seksueel geweld, over het hoofd wordt gezien. Dat is toch wel bijzonder te noemen.