Inleiding en context

Goede morgen allemaal op deze donderdag 19 januari 2023. Mijn laatste werkdag deze week want ik neem vrijdag vrij. Ik begin met een wat hard liedje over het onderwerp van de ´kennisparel´ van vandaag:  https://www.youtube.com/watch?v=mk7112acOts Vandaag een prima analyse rond de aanpak van corruptie binnen de Europese Unie (EU). Tevens wordt een schatting gemaakt van de financiële schade die de EU voor zijn rekening krijgt vanwege de totale kosten van corruptie.

Corruptie vormt een grote bedreiging binnen de Europese Unie en kan bijdragen aan de uitholling van de democratie en de rechtsstaat, vooral in tijden van crisis. De EU kan meer doen om corruptie aan te pakken en de negatieve gevolgen ervan voor de samenleving te beteugelen.  Bijgesloten ´kennisparel´ presenteert een kwantitatieve analyse van de potentiële voordelen van verdere EU-maatregelen om corruptie aan te pakken. Daarbij wordt geschat dat dit tot € 58,5 miljard per jaar zou kunnen opleveren. Er kunnen ook andere voordelen worden verwacht in termen van versterking van de democratie en bevordering van internationale geloofwaardigheid en economische groei op lange termijn.

Corruptie is een wereldwijd fenomeen, met alle negatieve gevolgen van dien op sociaal, economisch en politiek vlak. Het blijft een grote uitdaging voor de EU en haar lidstaten. Echter, het verborgen en het informele karakter van corruptie maakt het fenomeen moeilijk waar te nemen of te meten. Het kwantificeren van de economische en maatschappelijke verliezen als gevolg van corruptie in de EU is dan ook een ingewikkelde onderneming. Los van die monetaire kosten blijkt uit de analyse dat EU-burgers die corruptie hebben meegemaakt meer kans hebben op een lagere tevredenheid met het leven. Dat kan deels worden toegeschreven aan in ieder geval een lager vertrouwen in zowel mensen als instellingen waar corruptie speelt. Uit de analyse blijkt dat EU-actie bij het terugdringen van corruptie aanzienlijke financiële besparingen kan opleveren en tegelijkertijd een verbetering van het maatschappelijk welzijn.

Bron

Fernandes, Meenakshi & Lenka Jančová (January 2023). Stepping up the EU’s efforts to tackle corruption: Cost of non-Europe Report. Brussels: European Parliament, European Parliamentary Research Service, 78 pp.

https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2023/734687/EPRS_STU(2023)734687_EN.pdf

Summary

Corruption – defined broadly as ‘abuse of entrusted power for private gain’ – can take many forms, including paying bribes or exercising power to gain privileged access to public services, goods or contracts. Corrupt practices can lead to a misuse of public funds and can contribute towards an erosion of democracy and the rule of law. The United Nations’ Sustainable Development Goal16 recognises corruption as a major obstacle to peace, justice and strong institutions.

A 2022 Eurobarometer survey found that a majority of EU citizens (68 %) believe that corruption is rife in their country; 40 % consider that the risks of corruption have increased over time. About 70 % of respondents consider that anti-corruption policies are ineffective. Citizens are especially concerned about government corruption and government’s impunity from wrongful acts, such as permitting the use of personal connections to obtain better access to public services. There is some evidence to suggest that the COVID-19 pandemic heightened the risk of corruption in the health sector and public procurement. The Group of States against Corruption (GRECO), the Council of Europe’s anti-corruption monitoring body, released guidelines in the first months of the pandemic. The organisation’s anti-corruption body emphasised the importance of applying ‘transparency, oversight and accountability’ when distributing public expenditure aimed at mitigating the impacts of the COVID-19 pandemic, including from the EU’s recovery fund. The European Commission will propose an update of the EU’s legislative framework to tackle corruption in 2023. In her September 2022 State of the Union address, Commission President Ursula von der Leyen noted that corruption erodes trust in institutions and that more attention would be paid to offences such as illicit enrichment, trafficking in influence and abuse of power. A proposal to include corruption in the EU’s human rights sanction regime can also be expected. This study assesses the potential gains of further EU action to tackle corruption risks with regards to

three aspects:

• rule of law;

• public trust in institutions; and

• public procurement.

The analysis builds on previous work carried out by the European Parliament. Additional quantitative analysis to support the study was carried out by RAND Europe. The analysis presented in the study draws on a range of publicly available data including the European Social Survey, the World Justice Project’s Rule of Law index, the European Quality of Government Index, Opentender and Eurostat. Novel analytic techniques such as wellbeing valuation were used to monetise the potential gains of reducing corruption risk in terms of stronger rule of law, heightened public trust in institutions and raising fewer ‘red flags’ in public procurement.

The study defines three broad and complementary policy options that draw from positions taken by the European Parliament on how to tackle corruption: • Policy option 1: Advance the EU’s legislative framework on corruption; • Policy option 2: Greater enforcement of existing legislation and reinforcement of the mandate of relevant agencies; and • Policy option 3: Promote quality in and control of public procurement. Overall, and if all policy options are implemented jointly, the EU could potentially gain an estimated €58.5 billion in GDP per year. About 76% of these gains can be attributed to improved rule of law while the remainder can be explained by the enhanced trust in public institutions. The policy options could generate other important gains such as fairer competition, greater transparency, heightened public trust in institutions, and a reinforcement of democracy and human rights.

Afsluitend

Het blijkt maar weer eens dat extra investeringen in de aanpak van corruptie vele positieve effecten opleveren. Dat geldt ook bij de preventieve aanpak van bijvoorbeeld ambtelijke corruptie, eerder verstuurde ik daar deze ´kennisparel´ over: https://prohic.nl/2021/05/25/217-26-mei-2021-public-sector-reforms-and-their-impact-on-the-level-of-corruption-a-systematic-review/

De essentie van ambtelijke corruptie is dat geld of iets anders van waarde wordt ingewisseld voor voordelen van politieke of economische machtspositie. De resultaten uit deze eerder verzonden ´kennisparel´ suggereren dat interventies op basis van controle en afschrikking effectief zijn bij het beteugelen van administratieve corruptie, met de volgende nuances: a) het vergroten van de kans op detectie vermindert corrupte praktijken, vooral door aangescherpte controlesystemen; b) door de strengere sancties te verhogen, wordt het aanbieden en aannemen van steekpenningen verminderd; c) meer positieve prikkels helpen om compliant of wenselijk gedrag te bevorderen. Dit soort interventies is effectiever dan organisatorische en culturele hervormingen (bijvoorbeeld bevordering van ethische codes, vergroting van de transparantie van informatie, rotatie van personeel, decentralisatie van de openbare dienst), althans op korte termijn en onder specifieke omstandigheden. Een uitkomst om ook in Nederland kritisch naar te kijken.

Trouwens, volgens de laatste Eurobarometergegevens betreffende percepties over corruptie blijkt dat Nederland het niet slecht doet ten opzichte van de overige 26 Lidstaten van de EU (zie bijgesloten analyse). Voor de liefhebber verwijs ik naar deze link voor de volledige rapportages: https://europa.eu/eurobarometer/surveys/detail/2658