Inleiding

Goede morgen allemaal op deze donderdag 30 mei 2024. Ik begin met een prima dansliedje: https://www.youtube.com/watch?v=EXpJAyqmgXk Vandaag een ´kennisparel´ over de stand-van-zaken rond de wet- en regelgeving betreffende het anti-witwasbeleid binnen de Europese Unie. Hoewel er voor de hele EU geen solide betrouwbare cijfers zijn over de werkelijke hoeveelheid geld die bij verdachte financiële activiteiten wordt witgewassen, is het noodzakelijk om de opsporing en preventie van witwasactiviteiten en de confiscatie van criminele gelden in de EU te versterken. Dat gaat met name om te voorkomen dat die financiële middelen worden gebruikt voor de financiering van terrorisme en vormen van georganiseerde misdaad.

De inbeslagname van de illegale winsten van criminelen wordt beschouwd als een effectief instrument in de strijd tegen de georganiseerde misdaad die wordt beschouwd als een grote bedreiging voor de veiligheid van de EU. Ondanks de uitgebreide reeks EU-regels inzake de bevriezing en confiscatie van illegale vermogensbestanddelen zijn er echter nog steeds obstakels die de terugvordering van criminele vermogensbestanddelen bemoeilijken. Om deze situatie aan te pakken heeft de Europese Commissie in mei 2022 een voorstel aangenomen om de richtlijn van 2014 te wijzigen met als doel de EU-regels voor de ontneming en confiscatie van vermogensbestanddelen te versterken.

De Raad heeft de richtlijn op 12 april 2024 aangenomen en op 2 mei 2024 is het slotbesluit in het Publicatieblad gepubliceerd. De lidstaten moeten de richtlijn uiterlijk op 23 november 2026 hebben omgezet in de nationale wetgeving. Die richtlijn is hier te downloaden: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=OJ:L_202401260 Volledigheidshalve heb in de richtlijn ook maar bijgesloten. Service van de zaak.

Bron

Immenkamp, Beatrix (May 2024). Revision of the EU rules on asset recovery and confiscation. Brussels: European Parliamentary Research Service, Members’ Research Service, pp. 1-12 https://www.europarl.europa.eu/thinktank/en/document/EPRS_BRI(2023)739373

Summary

The confiscation of criminals’ illicit profits is considered an effective tool in the fight against organised crime, identified as a major threat to EU security. However, despite the comprehensive set of EU rules on asset freezing and confiscation, there are still obstacles on the path to recovering criminal assets, as shown by the European Commission’s June 2020 evaluation of the 2014 directive on freezing and confiscation of instrumentalities and proceeds of crime and the 2007 Council decision on asset recovery offices (AROs). To address this situation, in May 2022 the Commission adopted a proposal to amend the 2014 directive with a view to strengthening the EU’s asset recovery and confiscation rules and reinforcing the powers of AROs.

In the European Parliament, the Committee on Civil Liberties, Justice and Home Affairs adopted its report on 23 May 2023. On 12 December 2023, the co-legislators reached a provisional agreement on the text in interinstitutional negotiations. On 13 March 2024, the European Parliament adopted its position at first reading by 598 votes to 19, with 7 abstentions. The Council adopted the directive on 12 April 2024, and on 2 May 2024 the final act was published in the Official Journal. Member States must transpose the directive by 23 November 2026. Second edition of the briefing originally drafted by Carmen-Cristina Cîrlig. The ‘EU Legislation in Progress’ briefings are updated at key stages throughout the legislative procedure.

Afsluitend

In de dreigingsevaluatie van de zware en georganiseerde criminaliteit (Socta) voor 2021 van Europol wordt gewezen op de toenemende dreiging van georganiseerde criminaliteit en criminele infiltratie: https://prohic.nl/2021/04/13/198-13-april-2021-european-union-serious-and-organised-crime-threat-assessment-2021-a-corrupting-influence-the-infiltration-and-undermining-of-europes-economy-and-society-by-organised-crime/ Als gevolg van de enorme inkomsten uit georganiseerde criminaliteit, die ten minste op 139 miljard EUR per jaar worden geschat, en die in toenemende mate worden witgewassen via een parallel ondergronds financieel stelsel, vormt de beschikbaarheid van opbrengsten uit criminele activiteiten een aanzienlijke bedreiging voor de integriteit van de economie en de samenleving, waarbij de rechtsstaat en de grondrechten worden uitgehold.

Criminele organisaties herinvesteren doorgaans een deel van hun met criminele activiteiten verworven winsten om een financiële basis te creëren die hen in staat stelt dergelijke activiteiten voort te zetten. Bovendien nemen criminele organisaties vaak hun toevlucht tot geweld, bedreigingen, intimidatie of corruptie om de controle over ondernemingen te verwerven, concessies, vergunningen, aanbestedingen of subsidies te verkrijgen, illegale winsten of voordelen te behalen, of belangrijke infrastructuur zoals logistieke centra te infiltreren. Daardoor schaden dergelijke organisaties de vrijheid van mededinging, beïnvloeden ze besluiten of overheidsinstanties en vormen ze een bedreiging voor de rechtsstaat en de democratie. Criminele organisaties zijn tot wereldwijde economische spelers met ondernemingsdoelstellingen uitgegroeid. Het is van essentieel belang criminelen illegale winsten te ontnemen om hun activiteiten te verstoren en te voorkomen dat zij infiltreren in de legale economie. Aldus de Europese Commissie.

Het blijkt echter lastig om al die witwaspraktijken effectief tegen te gaan: https://prohic.nl/2022/09/26/460-26-september-2022-van-herstel-naar-balans-vooruitblik-naar-meer-risico-gebaseerde-aanpak-van-voorkomen-en-bestrijden-witwassen-en-terrorismefinanciering/ Het blijkt dat er nauwelijks uitspraken gedaan kunnen worden over de effectiviteit van alle energie die wordt gestoken in het tegengaan van witwassen en de confiscatie van illegaal verkregen geld: https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/JMLC-07-2023-0109/full/html Het is daarom te hopen dat de bijgesloten richtlijn van EU-regels voor de ontneming en confiscatie van vermogensbestanddelen daar verandering in zal brengen. Voorlopig blijven de verwachtingen rond de confiscatie van criminele gelden ver achter bij de (politieke) verwachtingen daaromtrent. Een meer realistisch beleid daaromtrent lijkt gewenst.

Ten slotte, dit is voorlopig de laatste ´kennisparel´ die in jullie mailbox valt. Ik vertrek met vrouw en vrienden voor een kleine twee weken naar het hopelijk zonnige Peloponnesos in Griekenland. De eerstvolgende ´kennisparel´ treffen jullie op maandag 17 juni aan in jullie mailbox. Succes met de werkzaamheden en tot over een dikke twee weken!