Inleiding en context
Vandaag 17 juni 2020, en alweer een nieuwe (zeer verse)´kennisparel´. Dit keer over het opgroeien in een één-ouder gezin en de mogelijk grotere kans daardoor om criminaliteit te gaan plegen. Over deze oorzakelijke factor is een karrevracht aan onderzoek beschikbaar. Echter, een systematisch overzicht zoals die nu is bijgesloten ontbrak nog. Vier Nederlandse onderzoekers hebben op 11 juni jl. deze zogenaamde ´systematic review´ het licht laten zien. Het opgroeien in een één-oudergezin wordt als een zogenaamde risicofactor gezien. Daarvan zijn er uiteraard veel meer. Het WODC heeft recent onderzoek verricht naar de verschillende risico- en beschermende factoren in de kindertijd en vroege adolescentie voor criminaliteit in de latere adolescentie en jongvolwassenheid: https://wodc.nl/binaries/Cahier%202019-15_Volledige%20tekst_tcm28-413332.pdf
Samenvattend blijkt uit de literatuur dat in de kindertijd meerdere factoren in diverse leefgebieden voorspellend zijn voor een criminele carrière van ernstige gewelds- en vermogens-feiten in de adolescentie en jongvolwassen levensfase. Factoren in het individuele domein die samenhangen met een latere carrière zijn het vertonen van antisociaal gedrag op jonge leeftijd (bijvoorbeeld delinquentie, strafrechtelijke veroordeling), complicaties bij de geboorte, het hebben van agressie of gedragsproblemen in de kindertijd, het hebben van een positieve houding ten opzichte van crimineel gedrag en de aanwezigheid van psychopathische kenmerken en middelengebruik. Factoren in het gezinsdomein zijn het hebben van een jonge moeder, antisociaal of crimineel gedrag door de ouders, een zwakke binding met ouders, inadequate op-voedstijlen door ouders, het ervaren van mishandeling en armoede van het gezin.
In de bredere context zijn factoren zoals veel spijbelen, een lage schoolmotivatie, slechte schoolprestaties, het hebben van antisociale en/of delinquente vrienden, middelengebruik door vrienden, lid zijn van gang op jonge leeftijd en wonen in een achterstandsbuurt. Bij een deel van deze factoren gaat het om statistische factoren (bijvoorbeeld moeder op jonge leeftijd zwanger, geboortecomplicaties), maar deels gaat het ook om dynamische, veranderbare factoren (bijvoorbeeld de opvoedstijlen van ouders of problematiek op school).
Verder blijkt uit de literatuur ook dat in de diverse domeinen factoren bestaan die de kans op een carrière van ernstige gewelds- of vermogensdelicten dempen, zogenoemde beschermende factoren.
In het individuele domein gaat het om een hoge mate van pro sociaal gedrag in de kindertijd, een gemiddeld of hoge intelligentie, een hoge mate van zelfcontrole, een lage mate van hyperactiviteit, de afwezigheid van een gedragsstoornis, weinig/geen psychopathische kenmerken, een lage mate van verlegen of teruggetrokken gedrag en een hoge inschatting van de pakkans.
In het gezinsdomein zijn adequate ouderlijke supervisie, een adequate monitoring door ouders, niet of nauwelijks fysiek straffen door ouders, hoge betrokkenheid bij gezinsactiviteiten, hogere leeftijd van de moeder bij geboorte, een goede kwaliteit van de woonomgeving en een hogere sociaal economische status van het gezin beschermende factoren. In de bredere sociale context gaat het over deelname aan school, goede schoolprestaties, positieve houding naar school, goede relatie met (pro sociale) vrienden, geen/ weinig delinquente vrienden, wonen in goede buurt.
Maar nu naar de bijgesloten overzichtsstudie. En daaruit blijkt het volgende.
Bron
Kroese, Janique, Wim Bernasco, Aart C. Liefbroer & Jan Rouwendal (June 2020). Growing up in single-parent families and the criminal involvement of adolescents: A systematic review. Psychology, Crime & Law, pp. 1-15. https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/1068316X.2020.1774589?needAccess=true
Samenvatting
Many studies have investigated the relation between growing up in single-parent families and crime. However, an up-to-date overview of the literature on this topic is lacking. To fill this gap, this article
reviews the empirical literature regarding the effects of being raised in a single-parent family on criminal behavior of adolescent offspring, and additionally focusses on whether the effects depend on how single-parent families were constituted (by parental divorce or separation, by parental decease, or by being born to a single parent). A systematic search in five electronic databases (Web of Science, PsycINFO, Scopus, SocINDEX, and EconLit) is conducted to identify empirical studies on this topic, resulting in 48 studies that conform to a range of substantive and methodological selection criteria. The results suggest that growing up in single-parent families is associated with an elevated risk of involvement in crime by adolescents and that more research is needed to determine the effects of the different constituting events of single-parent families.
Afsluitend
Het is duidelijk dat het risico op het plegen van criminaliteit toe neemt wanneer kinderen opgroeien in één-ouder gezinnen. In de praktijk en beleidsmatig kan daar uiteraard het nodige aan gedaan worden. Dan kom je op het terrein van interventies zoals vroegtijdig ingrijpen of vroegtijdige preventie. Maar dat is een ´groot onderwerp´ waaraan aandacht zal worden gegeven in één van de volgende ´kennisparels´ die jullie in de mailbox ontvangen.
