Probleemgericht werken aan High Impact Crime
Menu
Inleiding en context
Hallo noeste werkers binnen de aanpak van criminaliteit en rechtshandhaving, het is vandaag dinsdag 17 januari 2023. Vandaag treffen jullie als bijgesloten ´kennisparel´ de eind vorige week verschenen Prevalentiemonitor Huiselijk Geweld en Seksueel Grensoverschrijdend gedrag 2022 aan. De eerste editie van die monitor stuurde ik eind december 2020: https://prohic.nl/2020/12/23/142-23-december-2020-prevalentiemonitor-huiselijk-geweld-en-seksueel-geweld-2020/ Het is in feite een variant van een slachtofferenquête, maar dan met de focus op deze twee fenomenen. Het betreft een, internationaal bezien, unieke monitor die maar in weinig andere landen op deze schaal is toegepast. Nederland is rijk aan gedegen databronnen op het terrein van criminaliteit en rechtshandhaving.
Hoeveel Nederlanders zijn in 2022 slachtoffer geweest van huiselijk geweld en van seksueel grensoverschrijdend gedrag? Wie zijn de plegers van dit geweld? Wat zijn de gevolgen ervan voor het slachtoffer? Praten ze over hun ervaringen? En hoe heeft het slachtofferschap van huiselijk geweld en van seksueel grensoverschrijdend gedrag zich tussen 2020 en 2022, een periode waarin de coronapandemie domineerde, ontwikkeld? Deze vragen, en nog meer, worden in deze Prevalentiemonitor Huiselijk Geweld en Seksueel Grensoverschrijdend gedrag (PHGSG) 2022 beantwoord.
De PHGSG heeft als doel de jaarprevalentie van huiselijk geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag in Nederland systematisch in beeld te gaan brengen, en ook te onderzoeken of de jaarprevalentie in de tijd aan verandering onderhevig is. Na de eerste meting in 2020 is dit de eerste vervolgmeting. In 2024 zal een tweede vervolgmeting plaatsvinden; over herhaling in 2026 en 2028 wordt op een later moment besloten. Dit onderzoek van 2022 zal de korte termijnontwikkelingen in beeld brengen en het onderzoek van 2024 en die van de eventuele volgende jaren zullen lange termijntrends in de ontwikkeling van huiselijk geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag zichtbaar kunnen maken. Voor de ´snelle lezer´ heb ik het bijbehorende (prima) persbericht van het CBS toegevoegd.
Bron
Akkermans, M., E. Derksen, R. Kloosterman, E. Moons & M. Wingen (januari 2023). Prevalentiemonitor Huiselijk Geweld en Seksueel Grensoverschrijdend gedrag 2022. Den Haag: Centraal Bureau voor de Statistiek/Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum, 145 pp. https://www.cbs.nl/nl-nl/publicatie/2023/03/prevalentiemonitor-huiselijk-geweld-en-seksueel-grensoverschrijdend-gedrag
Samenvatting
Voor dit onderzoek hebben in maart en april 2022 ruim 24.000 Nederlanders van 16 jaar en ouder via een internetenquête hun ervaringen in het afgelopen jaar gedeeld. De ministers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en van Justitie en Veiligheid vinden het belangrijk dat de omvang van huiselijk geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag vaker in beeld wordt gebracht. Ruim 1,8 miljoen personen van 16 jaar en ouder gaven in 2022 aan slachtoffer te zijn geweest van seksueel grensoverschrijdend gedrag in de afgelopen 12 maanden. Dat aantal is fors toegenomen vergeleken met 2020. Het aantal 16-plussers dat aangaf slachtoffer te zijn van huiselijk geweld is in vergelijking met 2020 gelijk gebleven.
Het aantal personen dat heeft aangegeven slachtoffer te zijn geweest van seksueel grensoverschrijdend gedrag is toegenomen van 11 procent in 2020 naar 13 procent in 2022. De stijging komt vooral door de toegenomen rapportage van offline en online seksuele intimidatie. Bij offline gaat het om ervaringen zonder fysiek contact, zoals seksueel getinte opmerkingen tot het moeten aanschouwen van seksuele handelingen. Online intimidatie gaat om ongewenst seksueel gedrag dat via sociale media, WhatsApp, (video)chat of e-mail plaatsvindt. Vooral jonge vrouwen zijn kwetsbaar voor seksueel grensoverschrijdend gedrag. Bijna de helft van de jonge vrouwen van 16 tot 18 jaar, en ruim de helft van 18 tot 24 jaar, is in 2022 slachtoffer geweest. Van de biseksuele vrouwen rapporteerde 46 procent slachtofferschap van seksuele grensoverschrijding. Maar weinig slachtoffers vertellen over wat hen is overkomen aan instanties als de politie en het Centrum Seksueel Geweld.
De meting vond plaats in maart en april 2022. Dat was kort nadat er in de media veel aandacht was voor seksueel grensoverschrijdend gedrag. Onder andere naar aanleiding van een aflevering van het programma BOOS over gebeurtenissen rondom het programma The Voice of Holland. Het publieke debat hierover kan invloed hebben gehad op de manier waarop mensen seksuele intimidatie en seksueel geweld zien en ook met terugwerkende kracht ervaren. Er zijn indicaties dat de aandacht tot een verhoogde rapportage van seksueel grensoverschrijdend gedrag heeft geleid, maar de toename kan niet 1-op-1 daaraan worden toegeschreven.
Zes procent van de 16-plussers heeft in de afgelopen 12 maanden ten minste één bepaalde vorm van huiselijk geweld (bijna) dagelijks, wekelijks of maandelijks meegemaakt.
Jongeren zijn vaker slachtoffer van huiselijk geweld dan oudere personen. Ook komt slachtofferschap van huiselijk geweld vaker voor in huishoudens met een lager welvaartsniveau. De pleger van huiselijk geweld is het vaakst een (ex-)partner en deze is vaker man dan vrouw. Het is opvallend dat slachtoffers relatief weinig contact leggen met instanties zoals de politie en Veilig Thuis.
Afsluitend
Meten is weten en dat geldt zeker wanneer er uitspraken worden gedaan over criminaliteitsfenomenen. Bijgesloten monitor geeft een uniek beeld omtrent de mate van slachtofferschap onder de Nederlandse bevolking van 16 jaar en ouder van huiselijk geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag. De situatie in Nederland is vrij uniek te noemen voor wat betreft het gehanteerde instrument. Investeren in dergelijke monitors is de basis om rationeel en effectief beleid rond criminaliteit en rechtshandhaving te kunnen voeren. Het biedt basisinformatie om gericht preventief beleid te voeren en om praktisch maatregelen te nemen. Opnieuw een bewijs dat beschikbare kennis een belangrijke rol kan spelen bij de allocatie van expertise en financiële middelen om, in dit geval, huiselijk geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag in beeld te brengen en te voorkomen.
Tot zover maar weer, blijf gezond, optimistisch en wees vooral aardig voor elkaar. Alleen zo gaan we echt solidair met elkaar om. Tot de volgende ´kennisparel´ die valt in de regel op maandag, dinsdag en donderdag in jullie mailbox.