Inleiding en context
Beste mensen, het is vandaag dinsdag 31 januari 2023. Vandaag wel een heel verse ‘’kennisparel’’ in jullie mailbox. Het CBS publiceerde vandaag het rapport Impactmonitor aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling 2022. In deze rapportage wordt informatie uit diverse bronnen en onderzoeken gecombineerd om een totaalbeeld te geven van de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling.
De Impactmonitor aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling 2022 is de vierde editie van deze monitor. De impactmonitor draagt bij aan het in beeld brengen van het verschil dat de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling maakt in de levens van de betrokken mensen. Volgens de recentste prevalentieschatting uit 2022 hebben ongeveer 1,3 miljoen personen van 16 jaar of ouder in de voorgaande 12 maanden te maken gehad met huiselijk geweld. In 2017 zijn er naar schatting 90 duizend tot 127 duizend kinderen die te maken hebben gehad met kindermishandeling. Monitoring van de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling is een belangrijk onderdeel van een systematische aanpak van dit type geweld. Deze systematische aanpak vergt een nauw samenspel van vele partijen zoals Rijk, gemeenten, Veilig Thuis, beroepsgroepen in de hulpverlening en zorg, de Raad voor de Kinderbescherming, onderwijs, huisarts, politie, Openbaar Ministerie en Reclassering. Deze monitor levert input waarmee alle betrokken partijen mét elkaar en ván elkaar kunnen leren om zo de aanpak van kindermishandeling en huiselijk geweld verder te verbeteren.
De monitoring van de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling heeft als doel bij te dragen aan het zichtbaar maken van de regionale en landelijke stand van zaken. Hierbij gaat het zowel om uitvoering als beleid. Daarmee ontstaat een basis voor de verbetering van de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling op deze niveaus. Deze rapportage beschrijft de landelijke stand van zaken. In een bijbehorend interactief dashboard (https://dashboards.cbs.nl/v3/dashboardimpactmonitor_hgkm/) zijn de regionale uitkomsten te vinden. In de komende jaren wordt de monitor in overleg met VWS, JenV en VNG stapsgewijs verder uitgebreid als er nieuwe relevante indicatoren beschikbaar komen. De monitor laat ook ontwikkelingen in de tijd zien. Bij het samenstellen van de volgende edities van de monitor zal de vergelijkbaarheid in de tijd van gebruikte bronnen een belangrijk uitgangspunt zijn.
Bron
Centraal Bureau voor de Statistiek (januari 2023). Impactmonitor aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling 2022. Den Haag: Centraal Bureau voor de Statistiek, 28 pp. https://www.cbs.nl/nl-nl/maatwerk/2023/05/impactmonitor-aanpak-huiselijk-geweld-en-kindermishandeling-2022
Samenvatting
Op basis van de meest actuele gegevens uit bestaand onderzoek wordt een schatting gegeven van de omvang van huiselijk geweld en kindermishandeling. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen slachtoffers van huiselijk geweld en van kindermishandeling. Voor de prevalentie van kindermishandeling zijn uitkomsten uit het onderzoeksprogramma van het WODC uit 2019 naar de prevalentie van huiselijk geweld en kindermishandeling gebruikt. Meer specifiek is gebruik gemaakt van het overkoepelde syntheserapport van het WODC en twee deelstudies: een zelfrapportagestudie kindermishandeling onder scholieren van de Radboud Universiteit en een informantenstudie kindermishandeling onder professionals die werken met kinderen van Universiteit Leiden / TNO Child Health. Op basis van deze onderzoeken worden ook enkele (persoons)kenmerken van slachtoffers beschreven. Op basis van de Prevalentiemonitor Huiselijk Geweld en Seksueel Grensoverschrijdend Gedrag 2022 (PHGSG 2022) wordt inzicht gegeven in de prevalentie van huiselijk geweld en de mate waarin slachtoffers van huiselijk geweld (en seksueel grensoverschrijdend gedrag) het geweld/gedrag bespreken met anderen. Daarnaast wordt de aard van het geweld beschreven op basis van gegevens van Veilig Thuis. De Veilig Thuis organisaties zijn het adviespunt en meldpunt voor huiselijk geweld en kindermishandeling . Ten slotte wordt nader gekeken naar plegers van huiselijk geweld op basis van een recidiveonderzoek van het WODC, waarbij recidive is gedefinieerd in termen van strafzaken.
Voor een optimale aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling is een goede verbinding nodig tussen de zorgketen enerzijds en de justitie- en veiligheidsketen anderzijds. Dit geldt zowel bij het in beeld krijgen van (vermoedens van) huiselijk geweld en kindermishandeling als bij het stoppen en duurzaam oplossen van het geweld. De politie is dan ook een belangrijke partij als het gaat om meldingen aan Veilig Thuis. Door de politie zijn in het eerste halfjaar van 2022 42 145 meldingen bij Veilig Thuis gedaan. Dit is 4 procent meer dan in het eerste halfjaar van 2021, maar 3 procent minder dan in het eerste halfjaar van 2020. In heel 2021 meldde de politie bijna 81 duizend gevallen van huiselijk geweld en/of kindermishandeling.
Afsluitend
Meten is weten en wanneer er zicht is op achtergronden, omvang en ernst van de problematiek kun je die problematiek wel of niet als problematisch definiëren. Dat geldt ook voor de uitkomsten van de bijgesloten ‘’kennisparel’’ van vandaag. Opnieuw blijkt dat wij in Nederland ten opzichte van andere vergelijkbare landen verwend zijn met de beschikbare bronnen om criminaliteit, rechtshandhaving, beleid en toegepaste interventies in kaart te brengen. Dat zijn belangrijke inzichten om het betreffende beleid, de implementatie daarvan en de praktische uitvoering zo effectief en efficiënt als mogelijk vorm te geven. En meer belangrijk, om daarmee slachtofferschap en de vaak ernstige gevolgen te voorkomen.