Inleiding en context
´Without data, you are just another person with a opinion´ (Andreas Schleicher, OECD, February 2010). Goede morgen beste mensen, het is vandaag donderdag 7 december 2023. Vandaag als bijgesloten ´kennisparel´ een mooi onderzoek naar de kosten en baten van de maatregel van herstelrecht. Maar eerst een rustig liedje om wakker te worden: https://www.youtube.com/watch?v=uTgDYuOmUW0 Vandaag een ´kennisparel´ over hoe herstelrecht vanuit kosten en baten perspectief binnen de strafrechtketen positief kan uitwerken. Ter informatie, eerder verstuurde ik deze ´kennisparels´ over aspecten van herstelrecht: 180;387 en 539, ze zijn allemaal te downloaden vanaf: https://prohic.nl/de-parels-van-jaap-de-waard/
Herstelrecht is een benadering van justitie waarbij één van de reacties op een misdrijf bestaat uit het organiseren van een ontmoeting tussen het slachtoffer en de dader, soms met vertegenwoordigers van de bredere gemeenschap. Het doel is dat ze hun ervaringen delen met wat er is gebeurd, bespreken wie er door het misdrijf is geschaad en hoe, ten slotte dat ze consensus bereiken over wat de dader kan doen om de schade van het misdrijf te herstellen. Dit kan een financiële betaling zijn dat door de dader aan het slachtoffer is gegeven, excuses en andere vergoedingen en andere maatregelen om de getroffenen te compenseren en om te voorkomen dat de dader opnieuw toekomstige schade berokkent.
Een programma voor herstelrecht heeft tot doel overtreders ertoe te brengen de verantwoordelijkheid voor hun daden te nemen, de schade die ze hebben veroorzaakt te doorgronden, hen de kans te geven zichzelf te redden en hen te ontmoedigen om nog meer schade aan te richten. Het doel richting de slachtoffers is om hen een actieve rol in het proces te geven en om gevoelens van angst en machteloosheid te verminderen. Herstelrecht is gebaseerd op een alternatieve theorie voor de traditionele methoden van rechtvaardigheid, die vaak gericht zijn op vergelding. Herstelrecht programma’s kunnen echter traditionele methoden aanvullen, en er is betoogd dat sommige gevallen van herstelrecht een straf vormen vanuit het perspectief van sommige concepten over wat straf is. Bijgesloten ´kennisparel´ van vandaag laat zien dat deze maatregel vanuit een maatschappelijke kosten-batenanalyse een positief effect heeft.
Bron
Jones, Frank Grimsey, Lucy Jaffé, Lucy Harris, Jon Franklin, Lisa Allam & Joanna Shapland (November 2023). An economic evaluation of restorative justice post-sentence in England and Wales. Frontiers in Psychology, vol. 14, 16 November, pp. 1-14. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2023.1162286/full
Samenvatting
Participation in restorative justice interventions post-sentence has been shown to reduce reoffending and mitigate harm to victims. Investment in, and access to, restorative justice remains limited in England and Wales. An economic model was developed to synthesize the available evidence in order to develop contemporary and robust estimates of the economic impact of investment in restorative justice interventions. This research focused on direct and indirect restorative justice interventions for victims and offenders post-sentence in England and Wales. Included offences were those with an identifiable victim. A model was developed to estimate the social benefit–cost ratio of restorative justice, as well as the direct financial return to the criminal justice system. The modelled benefits of restorative justice included reductions in reoffending and direct well-being benefits for victims. Due to evidence gaps, It was impossible to incorporate direct well-being benefits for offenders.
In the model, 8% of referrals to restorative justice resulted in direct restorative justice interventions, and 19% resulted in indirect Restorative justice interventions. The modelled cost of the restorative justice pathway per direct intervention was £3,394. The base case estimate for the social benefit–cost ratio of restorative justice was £14 per £1 invested, with a direct return to the criminal justice system of £4 as a result of substantial reductions in reoffending. Scenario analysis suggested a plausible range of £7 to £20 social benefit per £1 invested. Hypothetically, increasing the proportion of eligible cases referred for a restorative justice intervention from 15 to 40% could be associated with an increase in investment of
£5 m, and benefits to the criminal justice system totalling £22 m, implying a net saving of £17 m.
The research suggests that Restorative justice has the potential to yield a substantial social return on investment (SROI) and direct return on investment to the criminal justice system. The economic case for investment in restorative justice centres on identifying offenders with a high risk of offending and enabling them to participate in an intervention that has been repeatedly demonstrated to help them to change their behaviour.
Afsluitend
De opkomst van het herstelrecht is onderdeel van wat is aangeduid als de emancipatie van het slachtoffer. Oorspronkelijk werd dit met name door de criminoloog Bianchi gezien als een vervanging het strafrecht, later werd die beschouwd als een belangrijke aanvulling op de strafrechtspleging. De inmiddels gegroeide praktijk van het herstelrecht toont dat die aanvulling zich wel een vaste plaats lijkt te hebben verworven. Maar in kwantitatief opzicht blijft de interventie zeker vooralsnog bescheiden, die vooral bij geweldsfeiten een rol speelt en die mogelijk zeker niet altijd succesvol is maar bij succes doorgaans positief uitwerkt.
Herstelrecht voorzieningen kunnen in alle fasen van het strafproces worden ingezet. Het Beleidskader herstelrecht voorzieningen gedurende het strafproces beschrijft welke herstelrecht voorzieningen beschikbaar zijn wanneer een zaak wordt afgedaan door het Openbaar Ministerie of wordt behandeld door een rechter: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2020/01/08/tk-bijlage-beleidskader-herstelrechtvoorzieningen-gedurende-het-strafproces De wetenschappelijke beoordeling van herstelrecht is positief. De meeste onderzoeken suggereren dat het ervoor zorgt dat daders minder snel recidiveren.
Bijgesloten ´kennisparel´ laat zien dat de toepassing van herstelrecht vanuit economisch perspectief positief uitpakt. Dergelijk onderzoek naar kosten en baten van (justitiële) interventies zijn zeldzaam. Toevallig is begin deze week een zogenaamde Werkwijzer om maatschappelijke kosten-batenanalyse te maken voor Justitie- en Veiligheidsbeleid gepubliceerd: https://www.wodc.nl/actueel/nieuws/2023/12/04/werkwijzer-om-maatschappelijke-kosten-batenanalyse-te-maken-voor-justitie–en-veiligheidsbeleid
Beleidsmaatregelen op het gebied van Justitie en Veiligheid hebben vaak allerlei ongelijksoortige effecten. Zo kunnen hogere straffen voor misdrijven leiden tot een grotere behoefte aan cellen (kosten), maar ook tot een daling van de criminaliteit (baten). Een maatschappelijke kosten-batenanalyse kan helpen om zulke effecten goed tegen elkaar te kunnen afwegen. Een volledige maatschappelijke kosten-batenanalyse is voor Justitie- en Veiligheidsbeleid vaak (nog) niet mogelijk, maar een ‘maatschappelijke kosten-batenanalyse als denkkader’ wel. Daarom is deze werkwijzer opgesteld. Deze geeft aan wanneer een maatschappelijke kosten-batenanalyse zinvol is en hoe deze kan worden uitgevoerd. Bijgesloten ´kennisparel´ van vandaag past mooi in deze ontwikkeling.
