Inleiding
Goede morgen allemaal op deze maandag 2 december 2024. De laatste maand alweer van het jaar 2024. Op verzoek dit liedje om de dag mee te beginnen: https://www.youtube.com/watch?v=m1cRGVaJF7Y Mooie beelden uit een grijs Brussel. Maar nu naar de ´kennisparel´ van vandaag. Die betreft alweer een prima product van de Eenheid Landelijke Opsporing en Interventies & Eenheid Landelijke Expertise en Operaties onderdeel van de Nationale Politie. In opdracht van de Nationaal Intelligencecoördinator van de politie en de politiechef van de Eenheid Landelijke Expertise en Operaties zijn in 2024 strategische fenomeenbeelden opgesteld. Deze hebben betrekking op de geprioriteerde veiligheidsthema’s van de politie zoals opgenomen in de Nationale Intelligence Agenda (NIA). Bijgesloten ´kennisparel´ Samenwerken en uitbesteden: georganiseerde misdaad in beeld is onderdeel van deze reeks.
Het betreft een samenvattende synthese van deze eerder verzonden ´kennisparels´: 797 (Online fraude in beeld); 793 (Geweld van de georganiseerde misdaad); 788 (Dreigingsbeeld milieucriminaliteit) en 766 (Georganiseerde drugscriminaliteit). Allemaal gratis te downloaden vanaf: https://prohic.nl/de-parels-van-jaap-de-waard/ Tevens wordt in bijgesloten ´kennisparel´ aandacht besteed aan mensenhandel en Contraterrorisme, Extremisme en Radicalisering (CTER). Om tijdig te kunnen reageren en goede beslissingen te nemen is het cruciaal om inzicht te krijgen in de relevante criminele fenomenen die zich ontwikkelen en voordoen. In het licht van deze complexe de hierboven beschreven criminaliteitsfenomenen wordt in bijgesloten ´kennisparel´ een overkoepelend overzicht gepresenteerd met verschillende fenomeenbeelden over georganiseerde misdaad.
Bron
Soudijn, Melvin (Redactie) (november 2024). Samenwerken en uitbesteden: georganiseerde misdaad in beeld: Fenomeenbeelden 2024. Driebergen: Politie, Eenheid Landelijke Opsporing en Interventies & Eenheid Landelijke Expertise en Operaties, 47 pp. https://www.politie.nl/informatie/publicaties-over-georganiseerde-criminaliteit.html
Samenvatting
De politie scherpt elk jaar haar strategische koers aan om de Nederlandse samenleving zo veilig mogelijk te maken en te houden. Deze aanscherping vindt plaats tegen de achtergrond van actuele criminele ontwikkelingen, maatschappelijke veranderingen, samenwerking met ketenpartners en politieke prioriteiten. Het spreekt vanzelf dat het hier om een complex proces gaat. Een van de methoden om op deze complexiteit meer vat te krijgen, is de Nationale Intelligence Agenda (NIA). De NIA wordt door de politie in samenwerking met het Openbaar Ministerie gebruikt om criminaliteitsbestrijding op nationaal niveau te prioriteren.
Een kernaspect van de NIA is het verbeteren van de informatiepositie van de politie ten aanzien van bepaalde criminele fenomenen. Deze fenomenen komen voort uit de Veiligheidsagenda van het ministerie van Justitie en Veiligheid. In de periode 2019-2022 zijn de volgende zes fenomenen als prioriteit vastgesteld: 1. Georganiseerde drugshandel 2. Georganiseerd geweld 3. Mensenhandel 4. Cybercrime 5. Milieucriminaliteit 6. Contraterrorisme, extremisme en radicalisering (CTER). In het kader van de NIA is op deze zes fenomenen door medewerkers van de Eenheid Landelijke Opsporing en Interventies (LO) en Eenheid Landelijke Expertise en Operaties (LX) informatie verzameld, verwerkt, veredeld en met (nationale en internationale) opsporingspartners uitgewisseld.
Daarnaast is de informatie door onderzoekers van de afdeling Onderzoek & Analyse van de LO/LX op strategisch niveau geanalyseerd om inzichten te genereren. Per fenomeen is onderzoek gedaan naar mogelijke trends en ontwikkelingen op het gebied van pleegwijze, omvang, daders of criminele samenwerkingsverbanden, gevolgen voor de Nederlandse samenleving en verwachtingen voor de nabije toekomst. Ook werd speciaal aandacht aan jeugdige aanwas besteed. De resultaten zijn vastgelegd in zogeheten fenomeenbeelden.
De fenomeenbeelden staan hiermee in een traditie van strategisch onderzoek bij de politie. Al sinds 2004 blikt de politie middels openbare rapporten in vierjaarlijkse cycli terug op bepaalde vormen van georganiseerde criminaliteit. Met bijna 20 jaar ervaring in dergelijk onderzoek is de LO/LX bij uitstek in staat om eventuele veranderingen in criminele fenomenen te duiden en in een bredere context te plaatsen. De fenomeenbeelden dienen daarmee als input voor het opstellen van beleidsadvies, projectprogramma’s en de Veiligheidsagenda.
Gezien de grote omvang van de afzonderlijke fenomeenbeelden, worden in dit overkoepelende rapport de belangrijkste ontwikkelingen per NIA-thema beknopt weergegeven. Elk fenomeen wordt kort en bondig besproken zodat de lezer snel inzicht krijgt in wat de opsporingsinstanties per thema opviel. Daaraan vooraf wordt in dit overkoepelende rapport ook een korte uitstap gemaakt naar enkele dwarsverbanden en een algemene reflectie op ontwikkelingen binnen de NIA-thema’s. Hier is deels ook de titel van het rapport aan ontleend. De onderzochte criminaliteit wordt in onderlinge samenhang gepleegd waarbij vaak delen van het criminele traject worden uitbesteed.
Afsluitend
Ik heb het al vele malen opgemerkt, we zijn in Nederland verwend met prima onderzoek en analyses op het brede terrein van criminaliteit en rechtshandhaving. Bijgesloten ´kennisparel´ is een voorbeeld van een helder overzicht in inzicht van de patronen, ontwikkelingen en dreigingen die de veiligheid van de maatschappij op bepaalde thema’s beïnvloeden. In dit geval rond georganiseerde misdaad. In feite zijn deze fenomeenbeelden een prima vervanger van het Nationaal dreigingsbeeld georganiseerde criminaliteit 2017: https://www.politie.nl/informatie/nationaal-dreigingsbeeld-georganiseerde-criminaliteit-2017.html#:~:text=Wat%20is%20het%20Nationaal%20dreigingsbeeld,NDB2017%20behandelt%2036%20criminele%20verschijnselen. Dat dreigingsbeeld verscheen voor het laatst in 2017. Naar mijn mening is het dus niet nodig om nog energie te steken in een opvolger van dat dreigingsbeeld. Het bestaat al, bijgesloten ´kennisparel´ en de hierboven opgesomde fenomeenbeelden zijn daar het bewijs van.
De inhoud van de verschillende beschikbare fenomeenbeelden rond aspecten van georganiseerde misdaad is het resultaat van intensieve samenwerking tussen verschillende intelligence onderdelen, expertises en doorlopend contact met belangrijke stakeholders. Die bestaande kennis is waardevol om zowel op strategisch als operationeel niveau te anticiperen en te reageren op ontwikkelingen in de georganiseerde misdaad. Het vormt een kennisfundament waarop de aanpak van georganiseerde misdaad zich verder kan ontwikkelen en waarop zowel beleid als praktijk de koers kunnen uitzetten. De vraag is dus wanneer er in Nederland een langjarige strategie rond georganiseerde misdaad wordt gepresenteerd. Ten slotte, het kennisfundament rond de aanpak van georganiseerde misdaad is de afgelopen jaren flink gegroeid, zie deze compilatie van georganiseerde misdaadkennisparels: https://www.researchgate.net/publication/360773928_Georganiseerde_Misdaad_Kennisparels_2020-2024_Een_overzicht_van_op_evidentie_gebaseerde_inzichten_rond_georganiseerde_misdaad
