Inleiding en context
Dinsdagochtend 1 december 2020, de laatste maand van het jaar staat op de kalender. Nu al een gedenkwaardig jaar met nog een maand te gaan. Maak er allemaal wat moois van en denk vooral aan die mensen die vanwege veel pech en ongewilde omstandigheden zowel materiële als immateriële hulp nodig hebben. Denk niet alleen aan ze, maar doe ook wat voor ze. Vandaag een ´kennisparel´ over de mogelijk schadelijke gevolgen voor de hersenen als gevolg van het gebruik van cannabis bij jongeren en volwassenen. Het betreft een onderzoeksynthese waarin de verschenen wetenschappelijke literatuur verschenen tussen 1960 en 2019 over het onderwerp op systematische wijze is beoordeeld in een mooi compact overzicht.
Vooral het zogenaamde THC-gehalte is de laatste jaren fors toegenomen. THC (tetrahydrocannabinol) is de belangrijkste psychoactieve verbinding in de cannabisplant. De meest recent verschenen studies laten verschillende effecten van THC zien op de hersenen van adolescenten en volwassenen en op het respectievelijke gedrag. Deze onderzoeken tonen aan dat (overmatig) gebruik op jonge leeftijd van THC kan leiden tot neuropsychologische gebreken. Vanuit volksgezondheidsperspectief dus een problematische situatie. Ook hier is preventie het sleutelwoord om jongeren te weerhouden van overmatig cannabisgebruik. Voor de echte geïnteresseerden in het onderwerp wil ik graag verwijzen naar een recent verschenen studie van de US National Academies of Sciences: ´The Health Effects of Cannabis and Cannabinoids: The Current State of Evidence and Recommendations for Research´ te downloaden onder: https://www.nap.edu/catalog/24625/the-health-effects-of-cannabis-and-cannabinoids-the-current-state
Bron
Dhein, Stefan (November 2020). Different Effects of Cannabis Abuse on Adolescent and Adult Brain: Review Article. Pharmacology, vol. 105, nos. 11-12, November, pp. 1-9. https://www.karger.com/Article/FullText/509377
Samenvatting
Cannabis abuse is a common phenomenon among adolescents. The dominant psychoactive substance in Cannabis sativa is tetrahydrocannabinol (THC). However, in the past 40 years the content of the psychoactive ingredient THC in most of the preparations is not constant but has increased due to other breeding and culturing conditions. THC acts as the endocannabinoids at CB1 and CB2 receptors but pharmacologically can be described as a partial (not a pure) agonist. Recent evidence shows that activation of the CB1 receptor by THC can diminish the production of neuronal growth factor in neurons and affect other signalling cascades involved in synapsis formation. Since these factors play an important role in the brain development and in the neuronal conversion processes during puberty, it seems reasonable that THC can affect the adolescent brain in another manner than the adult brain. Accordingly, in adolescent cannabis users structural changes were observed with loss of grey matter in certain brain areas. Moreover, recent studies show different effects of THC on adolescent and adult brains and on behaviour. These studies indicate that early THC abuse can result in neuropsychological deficits. This review gives an overview over the present knowledge in this field.
It seems to make a difference whether an adult or an adolescent takes cannabis. This difference appears to be based on the NGF-suppressing effect of THC due to the circumstance that NGF is involved in the complex adaption processes of the brain during puberty, and on changes in the BDNF pathway. Clinical and animal studies indicate that chronic cannabis use in adolescence may result in psycho-emotional deficits and may arrest the personality in a puberty-like state. However, not all individuals are affected in the same way, and there are large differences in the literature so that additional studies are needed to clarify which risk factors may contribute to a negative effect of cannabis use in adolescence.
Another important aspect in the discussions around cannabis is the fact that in today’s cannabis and marijuana preparations the THC/CBD ratio is shifted to significantly higher THC content. Thus, studies from the seventies or eighties of the last century cannot be uncritically transferred to the actual situation, since at that time the THC content was much lower.
Afsluitend
De gezondheidseffecten van cannabis en cannabinoïden kunnen dus niet onderschat worden. Maar uiteraard zijn er ook mogelijke therapeutische voordelen bij het gebruik van cannabis aanwezig. In tegenstelling tot andere gereguleerde stoffen zoals alcohol of tabak, zijn er geen geaccepteerde normen voor veilig gebruik of geschikte dosis om mensen te helpen bij het maken van keuzes met betrekking tot de vraag of, wanneer, waar en hoe ze cannabis veilig kunnen gebruiken en, met betrekking tot therapeutische toepassingen ervan.
Duidelijk is dat er belangrijke nationale en internationale veranderingen hebben plaatsgevonden in het beleid rond de legalisatie, productie en gebruik van cannabis. In de afgelopen 20 jaar hebben bijvoorbeeld 25 staten in de VS inclusief het District of Columbia en in Canada cannabis en / of cannabidiol (een bestanddeel van cannabis) gelegaliseerd voor medische aandoeningen of detailhandel op staatsniveau. Tevens hebben 4 VS staten zowel het medicinale als het recreatieve gebruik van cannabis gelegaliseerd. Deze baanbrekende beleidswijzigingen hebben invloed gehad op patronen van cannabisgebruik en waargenomen risiconiveaus.
Reden te meer om in Nederland met het experiment met een ‘gesloten coffeeshopketen’ onderzoek en evaluatie een belangrijke rol te laten spelen. Daar zal dan ook veel aandacht naar uitgegaan. Het onderzoek naar het experiment bestaat uit drie fasen, namelijk een nulmeting tijdens de voorbereidingsfase, monitoring ten tijde van de experimenteerfase en een evaluatie van het experiment. Het gehele onderzoek duurt naar verwachting ten minste vijf jaar. Het onderzoek moet in kaart brengen in hoeverre en op welke wijze het mogelijk is om een ‘gesloten keten’ te creëren, waarbij uitsluitend op kwaliteit gecontroleerde cannabis, zonder inmenging van criminelen, aan coffeeshops wordt geleverd. Ook moet het onderzoek duidelijk maken welke eventuele effecten deze ‘gesloten keten’ heeft op ontwikkelingen op het gebied van openbare orde, veiligheid, overlast en volksgezondheid. Het ‘Experiment gesloten coffeeshopketen’ start in 2020 met de voorbereidingsfase, waarna naar verwachting in 2021 de experimenteerfase begint. In die fase wordt legaal geteelde cannabis verkocht door coffeeshops in gemeenten die aan het experiment deelnemen.