Inleiding en context

Dinsdagochtend 26 januari 2021, een koude winterdag voor de boeg. De verwarming in mijn thuiskantoorwerkkamer maakt het er in ieder geval aangenaam. Het is inmiddels meer dan tien maanden geleden sinds de verplichting tot thuiswerken werd opgelegd. Ik ga mijn flexwerkkamer op het ministerie van Justitie & Veiligheid in Den Haag toch wel missen. Maar goed het is niet anders, de nieuwe realiteit van het thuiswerken zal nog wel wat maanden gaan duren. Vanochtend een ´kennisparel´ over illegale migratie binnen Europa. Geschat wordt dat ongeveer 90 procent van die illegale migratie via en met de hulp van smokkelaars plaats vindt. Volgens ingewijden een winstgevende illegale georganiseerde industrie met een betrekkelijk geringe pakkans voor degenen die hierin actief zijn. 

Het faciliteren van irreguliere migratie is een complexe vorm van (georganiseerde) misdaad, die verbonden is met vele andere criminele activiteiten, zoals documentfraude, mensenhandel of andere vormen van illegale smokkel. Het adaptieve vermogen van mensensmokkelaars is omvangrijk. Mensensmokkelaars zijn vindingrijk om niet gepakt te worden, en passen snel routes aan die gebruikt worden om migranten de EU binnen te smokkelen. Vaak wordt direct contact met hun slachtoffers voorkomen en in plaats daarvan wordt gebruik gemaakt van de nieuwste digitale communicatietechnologieën waarbij verschillende tussenpersonen worden betrokken. Voor opsporingsorganisaties bemoeilijkt dat het werk in het bijzonder. Er is ongeveer een dozijn niet-EU-landen betrokken waar de overgrote meerderheid van de irreguliere migranten passeren voordat ze worden ontdekt aan een externe EU-grens. Dat zijn Turkije, Oekraïne, Wit-Rusland, Servië, Marokko, Albanië, Rusland, Libië, Bosnië en Herzegovina, Tunesië, Algerije, Moldavië, Noord-Macedonië, Montenegro en Senegal. Deze landen bevinden zich op de belangrijkste migratieroutes die migranten en hun smokkelaars gebruiken om de EU binnen te komen. Bijgesloten overzichtsartikel biedt een inzicht met betrekking tot deze routes en het beleid dat binnen de Europese Unie wordt gevoerd om illegale migratie tegen te gaan

Bron

Luyten, Katrien with Stephanie Brenda Smialowski (January 2021). Understanding EU action against migrant smuggling. Brussels: European Parliamentary Research Service, 12 pp. https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2021/659450/EPRS_BRI(2021)659450_EN.pdf

Samenvatting

Around 90 % of those who cross the external European Union (EU) borders illegally do so with the assistance of migrant smugglers. Furthermore, the facilitation of irregular migration is a highly profitable criminal activity, in particular when compared with the relatively low risks incurred. Even though detections of illegal border crossings are currently at their lowest level since 2013, the migrant smuggling business shows sustained high levels of demand. This demand is not only due to the fact that people in severe distress – whether for economic reasons or because of a genuine fear for their lives – keep trying to reach the EU, by irregular means if necessary. Demand is also high because illegally crossing borders has become harder, due to increased external border controls and other measures put in place to prevent irregular migration. This is where migrant smuggling networks step in. Migrant smugglers are among some of the most agile criminals. They go to great lengths in order not to get caught, quickly adapting the routes they use to smuggle migrants into the EU and their means of travel. They avoid direct contact with their victims, instead using the latest digital communication technologies and involving different intermediaries along a migrant’s journey. The facilitation of irregular migration is a complex crime, interconnected with many other criminal activities, such as document fraud, trafficking in human beings or other types of illicit smuggling. Although people willingly pay smugglers to help them cross borders, they do so at great personal risk. Too many lose their lives, or are at risk of serious harm or exploitation. Therefore, preventing and combatting migrant smuggling and related crimes is one of the key priorities of the EU’s action against irregular migration and organised crime. The European Parliament has repeatedly called for more and better operational cooperation, data sharing and legal migration channels, and insisted on better implementation of relevant EU legislation.

Afsluitend

Het voorkomen en bestrijden van migrantensmokkel en aanverwante misdrijven is één van de belangrijkste prioriteiten van het optreden van de EU tegen irreguliere migratie en georganiseerde misdaad. Het Europees Parlement heeft herhaaldelijk aangedrongen op meer en betere operationele samenwerking en gegevensuitwisseling gericht op illegale migratiekanalen. Hierbij is een betere en meer effectieve uitvoering van relevante EU-wetgeving onmisbaar. Het doel is om de netwerken voor migrantensmokkel binnen en buiten de EU te verstoren, rekening houdend met hun hoge aanpassingsvermogen en de toegenomen samenhang van verschillende criminele activiteiten (waaronder drugshandel, witwassen van geld) tegen te gaan. Het blijkt echter uit de Europese praktijk dat pogingen om een einde te maken aan dit illegale bedrijfsmodel voorlopig nog niet echt succesvol is. Een verregaande verbetering van kennis- en  informatiestromen, versterking van operationele instrumenten en het verstoren van online communicatie is noodzakelijk om wel succesvol op te treden tegen illegale migratie.