Inleiding en context

Goede morgen allemaal, vandaag is het alweer maandagochtend 1 februari 2021, een korte maand dus maak er wat moois van. Wie weet kan er binnenkort worden geschaatst. Vanochtend een prima overzicht over één van mijn favoriete criminaliteitspreventieve concepten: ´situationele criminaliteitspreventie´. Ik ben hier al meer dan 35 jaar door geïnspireerd omdat het één van de meest effectieve vormen van criminaliteitspreventie is. Er is vaak sprake van eenvoudige, goedkope en zeer effectieve maatregelen om een veelvoud van criminaliteitsfenomenen te voorkomen. Vaak zijn de maatregelen zo simpel dat veel beleids- en praktijkmensen het nauwelijks kunnen geloven. Ik loop daar regelmatig tegen aan wanneer ik presentaties geef over werkzame maatregelen en interventies om criminaliteit te voorkomen en te reduceren. Toch is de toepassing van deze preventieve maatregelen de belangrijkste verklaring waarom de criminaliteit in Nederland en daarbuiten spectaculair is gedaald: https://prohic.nl/2020/07/10/10-juli-2020-ontwikkelingen-in-de-geregistreerde-criminaliteit-nationale-en-internationale-trends-en-verklaringen/, en ook: https://www.researchgate.net/publication/301624820_Daling_van_geregistreerde_criminaliteit_Trends_en_mogelijke_verklaringen

Eén van de basisuitgangspunten bij situationele criminaliteitspreventie is dat de gelegenheid de dader maakt. De goeroe van de situationele aanpak, Ron Clarke, beweert dan ook ‘’It is easier to change places than people’’. En daarmee wordt de essentie van de aanpak weergegeven: er gaat veel meer preventief effect uit van een goede beveiliging door middel van technische en sociale maatregelen dan een directe beïnvloeding in de persoonlijkheid of levenssfeer van de (potentiële) dader. Het gaat er dus om zo min mogelijk gelegenheden te bieden voor criminaliteit en daarmee mensen niet in de verleiding te brengen om delicten te plegen. Er is dus sprake van een indirecte gedragsbeïnvloeding. Op basis van een flink aantal synthesestudies blijkt dat de situationele aanpak forse criminaliteit reducerende effecten kan sorteren. Wat blijkt te werken? De inzet van toezichthouders in woningcomplexen, openbaar vervoer en in de publieke ruimte. Het ophogen van het verlichtingsniveau in (semi) publieke ruimten. De toepassing van cameratoezicht op bepaalde locaties en gericht op specifieke delicten. Toepassing van het Politiekeurmerk veilig Wonen. Het ophogen van het algemene beveiligingsniveau en herinrichting van woonwijken. Het tijdens de productiefase van consumentengoederen (auto’s, camera’s, fietsen, GSM) installeren van standaard beveiligingsmaatregelen. Ten slotte blijkt het sluiten van criminogene situaties zoals dealerpanden, belwinkels door de toepassing van (civiele) wet- en regelgeving effectief te zijn.

Maar nu naar de ´kennisparel´ van vandaag, een zeer recent uitgebracht overzicht over de werkzaamheid van verschillende situationeel criminaliteitspreventieve maatregelen. Een zogenaamde ´toolkit´ waar vooral praktijkmensen hun voordeel mee kunnen doen.

Bron

Armitage, Rachel, Paul Ekblom, Andromachi Tseloni & Stephen Burns (January 2021). Safer Streets Fund Crime prevention Toolkit: 2021. Ryton-on-Dunsmore: College of Policing, January 2021, 141 pp. https://whatworks.college.police.uk/Research/Documents/Safer_Streets_toolkit.pdf

Samenvatting

“The Safer Street Toolkit´ identifies what works in preventing acquisitive crime, drawing upon the volume and strength of all the available academic evidence. In addition, the neighbourhood level burglary maps enable users to identify where initiatives should be targeted based upon both actual and predicted hotspots.” The updated toolkit includes more case studies taken from relevant Tilley Award entrants for 2020, additional content about use of video doorbells and a clearer indication of where there is strong evidence that an intervention works.  As the fund has been widened to include bids on robbery and theft from the person, the updated Safer Streets toolkit has focused on including evidence of what works in relation to these crimes (where it exists) from a situational crime prevention perspective. Professor Rachel Armitage of the University of Huddersfield, who supported the development of the Safer Streets Toolkit as a subject matter expert, highlights the benefits of using it as a resource when planning crime prevention activities: “It brings together a series of crime prevention interventions and presents them alongside research evidence on the strength of effect, the cost of implementation and other key factors such as sustainability of impact, ease of implementation and impact when combined with other interventions. It synthesises the many research studies into one easy-access resource that practitioners can use to assist in crime prevention decision making.” The Safer Streets toolkit is a valuable resource for anyone who is interested in the use, implementation or evaluation of situational crime prevention initiatives to address burglary, robbery, theft from the person and vehicle crime. It is worth noting that the majority of research evidence focuses on burglary due to the place-based nature of situational crime prevention.

Afsluitend

Goed nieuws: situationele criminaliteitspreventie blijkt in verschillende contexten te werken. Een belangrijk kenmerk van een effectieve situationele aanpak is de relatieve eenvoud van de maatregelen. Voorbeelden zijn het simpele ophogen van verlichting, creëren van zichtbaarheid en toegankelijkheid. Het gaat vaak om relatief goedkope maatregelen. Zo wordt het inbraakrisico door het investeren in extra sloten, het licht laten branden, het installeren van een buitenlamp in combinatie met een inbraakalarm met factor zestien minder. Plekken en plaatsen waar bovengemiddeld veel criminaliteit voor komt kunnen door relatief eenvoudige bouwkundige en technische maatregelen en het ophogen van toezicht veiliger worden gemaakt. Het aanpassen van sluitingstijden en regelen van openbaar vervoer in uitgaansgebieden zorgt er voor dat er niet een situatie ontstaat van een opeenhoping van (aangeschoten) mensen op straat. Hiermee wordt op simpele wijze voorkomen dat er geweld ontstaat. Ik blijf het op verschillende manieren verspreiden en verkondigen: investeer meer in situationele criminaliteitspreventie, daarmee kan veel (potentieel) slachtofferschap maar ook (potentieel) daderschap worden voorkomen.