Inleiding en context

Maandagmorgen 14 maart 2022, de heer Poetin heeft nog niet op zijn rode knop gedrukt want anders: https://www.youtube.com/watch?v=sgpa7wEAz7I Een niet zo rustig ontwaken aan het begin van een nieuwe werkweek. Maar we beginnen wel weer met een verse ´kennisparel´. Dit keer over de effectiviteit van preventieprogramma´s gericht op cyberpesten. ´Onderwijsminister Wiersma wil steviger aanpak pesten op school´ kopte de NOS 5 maart jl.: https://nos.nl/artikel/2419929-onderwijsminister-wiersma-wil-steviger-aanpak-pesten-op-school Wiersma noemt het een “pijnlijke realiteit” dat zo’n één op de tien leerlingen zich vorig jaar niet veilig voelde op school. Dat zijn er dus tienduizenden. Meisjes waren vaker slachtoffer van seksueel grensoverschrijdend gedrag dan in 2018. Wiersma wil ervoor zorgen dat ouders, leerlingen en scholen laagdrempeliger melding kunnen doen van pesten en grensoverschrijdend gedrag, en dat er vervolgens ook echt iets met de klachten wordt gedaan. Er komt een onafhankelijk meldpunt voor leerlingen en ouders. Ook moeten scholen verplicht melding doen van leerlingen die wapens bij zich hebben en geweld gebruiken, en de Inspectie zal eerder en harder ingrijpen.

Er valt ook veel te leren van beschikbare preventieprogramma´s om (cyber)pesten op school te voorkomen. Bijgesloten ´kennisparel´ geeft een prima overzicht van werkzame programma´s. Eerder verstuurde ik al deze ´kennisparels´ die specifiek ingaan op het zogenaamde cyberpesten: https://prohic.nl/2020/04/22/22-april-2020-cyberbullying-concepts-theories-and-correlates-informing-evidence-based-best-practices-for-prevention/https://prohic.nl/2021/04/08/195-8-april-2021-cyberbullying-a-systematic-literature-review-to-identify-the-factors-impelling-university-students-towards-cyberbullying/; en https://prohic.nl/2021/11/16/294-16-november-2021-cyberbullying-in-elementary-and-middle-school-students-a-systematic-review/

Cyberpesten gebeurt vaak anoniem. De daders voelen zich veilig, onbereikbaar en onherkenbaar, waardoor ze weinig terughoudend zijn. Niet enkel fysiek of sociaal dominante personen doen aan cyberpesten. Door zijn of haar kennis van internet voelt de dader zich vaak machtiger dan het slachtoffer en denkt dan ‘veilig achter de computer’ zijn slag te kunnen slaan. Cyberpesten is niet terug te draaien – vaak blijven de gegevens op internet bestaan, zodat het slachtoffer er jaren nadien nog mee geconfronteerd kan worden. Wat valt hiet vanuit preventief oogpunt tegen te doen? Wat leert bijgesloten ´kennisparel´ ons?

Bron

Polanin, Joshua R., Dorothy L. Espelage, Jennifer K. Grotpeter, Katherine Ingram, Laura Michaelson, Elizabeth Spinney, Alberto Valido, America El Sheikh, Cagil Torgal, & Luz Robinson (June 2021). A Systematic Review and Meta-analysis of Interventions to Decrease Cyberbullying Perpetration and Victimization. Prevention Science, 22 June, pp. 1-16. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34159506/

Samenvatting

Evidence suggests that cyberbullying among school-age children is related to problem behaviors and other adverse school performance constructs. As a result, numerous school-based programs have been developed and implemented to decrease cyberbullying perpetration and victimization. Given the extensive literature and variation in program effectiveness, we conducted a comprehensive systematic review and meta-analysis of programs to decrease cyberbullying perpetration and victimization.

Our review included published and unpublished literature, utilized modern, transparent, and reproducible methods, and examined confirmatory and exploratory moderating factors. A total of 50 studies and 320 effect sizes spanning 45,371 participants met the review protocol criteria. Results indicated that programs significantly reduced cyberbullying perpetration (g = -0.18, SE = 0.05, 95% CI [-0.28, -0.09]) and victimization (g = -0.13, SE = 0.04, 95% CI [-0.21, -0.05]). Moderator analyses, however, yielded only a few statistically significant findings. We interpret these findings and provide implications for future cyberbullying prevention policy and practice.

The results of the meta-analysis indicated that the prevention programs were effective for both cyberbullying perpetration as well as victimization. Program effectiveness was slightly larger for cyberbullying perpetration (g = −0.18) compared to cyberbullying victimization (g = −0.13). Translated to PPI, we estimated that the average program would have a 76% and 73% probability of reducing cyberbullying perpetration and victimization, respectively. We are relatively confident, therefore, that future implementation of one of the included programs that showed statistically significant intervention effects will reduce cyberbullying.

Afsluitend

Bijgesloten ´kennisparel biedt één van de meest uitgebreide systematische overzichten en meta-analyse tot nu toe die de effectiviteit van preventieprogramma’s in het basis- en voortgezet onderwijs hebben onderzocht bij het verminderen van zowel cyberpesten als traditioneel pesten. Resultaten gaven aan dat wanneer programma’s een expliciete focus hebben op cyberpesten er reducties worden bereikt voor zowel cyberpesten als traditioneel pesten.

De auteurs raden ontwikkelaars van pestpreventieprogramma’s of degenen die hun programma’s herzien ten zeerste aan om kennis te nemen van deze systematische studie. Mede bezien de toenemende prevalentie van cyberpesten en samenhang van pesten met andere vormen van agressie. De resultaten van deze systematische review en meta-analyse moeten toekomstige ontwikkelaars, leerkrachten en uitvoerders helpen om cyberpesten en slachtofferschap te verminderen, in de hoop daarmee het succes en het welzijn van leerlingen te vergroten.

Het is duidelijk dat cyberpesten vanwege de omvang, ernst en de mogelijke langdurige psychosociale gevolgen voor slachtoffers de nodige aandacht moet krijgen. Mede bezien de steeds omvangrijker rol die sociale media in de maatschappij speelt is de verwachting dat de prevalentie en incidentie van het fenomeen eerder toe dan af zal nemen. Alleen met op evidentie gebaseerde interventies en preventiemaatregelen is deze te verwachten groei om te buigen. Voor de geïnteresseerde lezer voeg ik nog een presentatie bij over het voorkomen van (cyber)pesten.