Inleiding en context
Beste mensen, het is vandaag maandag 16 mei 2022. Ik was de afgelopen week in Canada voor het geven van een workshop en een zogenaamde ´keynote´ tijdens een conferentie over o.a. het beleid en onderzoek in Nederland betreffende de aanpak van criminaliteit in de brede zin van het woord: https://www.researchgate.net/publication/321937936_The_Dutch_Touch_How_Holland_Managed_to_Cut_Crime_Presentation_for_the_Alberta_Community_Crime_Prevention_Association_Conference_10_May_2022
Maar nu weer naar de nieuwe ´kennisparel´ van vandaag. Die parel betreft een onderzoek die een aantal collega´s binnen het ministerie van Justitie & Veiligheid en ondergetekende via het WODC heeft laten uitvoeren naar het zogenaamde ´evidence –based werken´ binnen dat ministerie. De uitkomst is pijnlijk, dat doen we gewoonweg niet. Evidence-based werken is nog geen gemeengoed binnen het ministerie van Justitie en Veiligheid. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Twente in opdracht van het WODC. Vrijwel niemand van de onderzochte (beleids)medewerkers werkt alleen op basis van resultaten uit onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek.
Sommige organisatieonderdelen werken wel ‘Evidence-informed’, waarbij praktijkkennis systematisch geïntegreerd wordt met wetenschappelijke kennis en inzichten. Een wat mij betreft meer dan teleurstellende uitkomst. Sterker, blijkbaar wordt dat ´evidence-based´ werken met de mond beleden maar in de praktijk komt er niets van terecht. Het wordt nog erger, de onderzoekers concluderen: regelmatig staat de politieke dynamiek het gebruik van wetenschappelijke inzichten in de weg. Politieke waardeoordelen staan in sommige gevallen haaks op wetenschappelijke inzichten, waarbij vaak voorkeur wordt gegeven aan het eerste. Politieke dynamiek verhindert dus het gebruik van kennis in de beleidsvoorbereiding. Tja dan is er niet zozeer sprake van beleidsafdelingen binnen het ministerie van J&V maar meer van een politiek secretariaat, de dood in de pot wat mij betreft.
Bron
Torenvlied, R., Boer, H.F de, Couwenberg, S. Linnenbank, J.H.M. & Meulen, B.J.R. van der (mei 2022). Naar meer evidence-based beleid binnen JenV. Enschede: Universiteit Twente, Saxion University of Applied Sciences, 184 pp https://repository.wodc.nl/handle/20.500.12832/3177
Samenvatting
Het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV) ziet kennis als een onmisbaar kompas voor een goed onderbouwd en effectief beleid. Een betere kennisbenutting leidt tot de verbetering van bestaand en nieuw beleid. In 2017 wordt daarom op het ministerie van JenV aangegeven dat de strategische kennisfunctie bij het ministerie zou moeten worden versterkt. De boodschap is helder: kennismanagement en kennisinnovatie, sturen op kennisbenutting en kennisontwikkeling, moeten (meer) aandacht krijgen binnen het ministerie van JenV. Ondanks verschillende initiatieven die de afgelopen tijd bij het ministerie van JenV zijn genomen, blijft het vermoeden bestaan dat het gebruik van beschikbare wetenschappelijke kennis in de beleidsvoorbereiding van JenV kan worden verbeterd. De vermeende onderbenutting van beschikbare wetenschappelijke kennis vormt de aanleiding voor dit onderzoek, dat in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) is uitgevoerd door een onderzoeksteam van de Universiteit Twente, onder toeziend oog van een breed samengestelde begeleidingscommissie.
Het doel van het onderhavige onderzoek is om een beeld te krijgen in welke mate het werken en het beleid binnen JenV ‘evidence-based’ en/of ‘evidence-informed’ is. De hoofdvraag van het onderzoek luidt:
Evidence-based werken en evidence-based beleid wil zeggen dat het is gebaseerd op de resultaten van onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek. Medewerkers van beleidsafdelingen geven aan dat evidence-based werken belemmerd wordt door tijdsgebrek en door een gebrek aan relevantie van wetenschappelijk onderzoek voor de beleidspraktijk. Zo zouden onderzoeksresultaten slecht passen bij lopend beleid, mede doordat de wetenschap te specialistisch is en soms ongeïnteresseerd. Ook loopt de wetenschappelijke kennis soms achter op de praktijk en hebben medewerkers van het ministerie te weinig eigen expertise om wetenschappelijk onderzoek te integreren met praktijkkennis. Ook staat regelmatig de politieke dynamiek het gebruik van wetenschappelijke inzichten in de weg. Politieke waardeoordelen staan in sommige gevallen haaks op wetenschappelijke inzichten, waarbij vaak voorkeur wordt gegeven aan het eerste.
In situaties van politieke dynamiek verdwijnen ‘evidence-based’ en ‘evidence-informed’ werken en -beleid naar de achtergrond en valt men terug op (juridische) kennis uit beleidsdocumentatie. Een meerderheid van de respondenten geeft aan dat wetenschappelijke kennis symbolisch kan worden gebruikt, alhoewel men dat geen aspect vindt van de afdelingscultuur. In de interviews geven sommige medewerkers aan dat politieke emoties zorgen voor een korte-termijn noodzaak van het informeren van het parlement, waardoor de tijd ontbreekt voor wetenschappelijke verdieping. Zij stellen dat politieke waardeoordelen met regelmaat ook haaks staan op wetenschappelijke inzichten, waarbij vaak de voorkeur wordt gegeven aan het eerste. Wetenschappelijke inzichten krijgen dan niet de kans om door te klinken in het beleid. Bij politiek geladen beleidsvraagstukken wordt, in plaats daarvan, vooral gebruik gemaakt van juridische kaders en kennis uit beleidsdocumentatie in plaats van praktijkkennis.
Afsluitend
Tja wat moet ik nog zeggen? Daar stuur je dan de afgelopen twee jaar bijna 400 ´kennispareltjes´ rond aan 1600 ontvangers, waarvan een groot deel binnen het beleidsdepartement zelf. En dan blijkt dat binnen het beleidsdepartement van het ministerie van J&V het gebruik daarvan nihil is. Hopelijk gaat het bij de zogenaamde ´stakeholders´ en de uitvoeringsorganistaies van dat beleidsdepartement beter. Ach, gewoon blijven door hameren op het aambeeld, dat doe ik al ruim 40 jaar. En ik weet dat er vette en magere jaren zijn voor wat betreft het gebruik van kennis in de beleidsvoorbereiding. Onderstaande dia geeft het resultaat van bijgesloten ´kennisparel´ trouwens treffend weer:
Tot zover maar weer, blijf gezond, optimistisch en wees vooral aardig voor elkaar. Alleen zo gaan we echt solidair met elkaar om. Tot de volgende ´kennisparel´ die over een paar dagen in jullie mailbox valt.