Inleiding en context
Goede morgen allemaal op deze woensdag 12 oktober 2022. Vandaag twee ´kennispareltjes´ bijgesloten. In 2019 luidt de minister van Justitie en Veiligheid de noodklok over de georganiseerde ondermijnende criminaliteit. Hierbij richt hij zich specifiek op jongeren: ‘kwetsbare jongeren worden de drugscriminaliteit in gezogen, en in sommige wijken ontstaat een parallelle samenleving waarin meedoen aan deze criminaliteit normaal lijkt’. Ook in het daaruit voorvloeiende Breed offensief tegen georganiseerde ondermijnende criminaliteit (BOTOC) komen jongeren uitgebreid aan bod: ‘met name kinderen, jongeren en jongvolwassenen in sociaaleconomisch zwakkere wijken komen gemakkelijk in de georganiseerde criminaliteit terecht. Onder de verleiding van snel en veel geld trekken deze kwetsbare jongeren de verkeerde kant op. Om te voorkomen dat jongeren in de criminaliteit terecht komen of hier verder in afglijden hebben de ministers voor Rechtsbescherming en van Justitie en Veiligheid besloten om een preventieve aanpak in te zetten.
Een belangrijk onderdeel van deze preventieve aanpak is om meer te weten te komen over de redenen waarom bepaalde jongeren en jongvolwassenen de georganiseerde criminaliteit in gaan en welke maatregelen effectief zijn in het voorkomen en doorbreken van criminele carrières. Mede hiervoor heeft de Kennisagenda Ondermijning in juni 2020 een plaats gekregen in het BOTOC. Met deze Kennisagenda Ondermijning wordt onderzoek gedaan naar thema’s waar nog onvoldoende kennis over bestaat. Zie voor de inhoud van deze kennisagenda: https://www.wodc.nl/onderzoek-in-uitvoering/kennisagenda-ondermijning
De eerste functie van de Kennisagenda Ondermijning luidt dan ook: ‘systematische analyse van bestaande wetenschappelijke en operationele inzichten, waarbij bundeling en vertaling naar actuele vraagstukken plaatsvindt’. In samenhang met deze functie is in maart dit jaar een kennissynthese uitgevoerd naar ingroeimechanismen en rekruteringsprocessen van jongeren in de georganiseerde criminaliteit. Die synthese is eerder verzonden als deze ´kennisparel´: https://prohic.nl/2022/03/07/357-7-maart-2022-do-or-dont-kennissynthese-ingroeimechanismen-en-rekruteringsprocessen-van-jongeren-in-de-georganiseerde-criminaliteit/
De bijgesloten twee rapporten liggen in het verlengde van deze kennissynthese. De bijgesloten notitie ‘Stop de in- en doorgroei’ is het vervolg hierop. In deze notitie worden de bevindingen uit een praktijkscan onder de acht BOTOC-gemeenten beschreven. Het tweede bijgesloten rapport Houd jongeren uit de criminaliteit is op basis van zowel het literatuuronderzoek en de praktijkscan een voor gemeenten bruikbare kenniskaart ontwikkeld. Zie trouwens ook deze bijbehorende animatie: https://www.youtube.com/watch?v=QW1gP1v583Q
Bron
Kuppens, Jos, Kenny Kathmann & Henk Ferwerda (2022). Stop de in- en doorgroei: Een praktijkscan op interventies die vanuit BOTOC-gelden zijn opgestart om doorgroei en rekrutering van jongeren in de criminaliteit te stoppen. Arnhem: Bureau Beke, 47 pp.
Langenveld, Nicole & Frannie Herder (2022). Houd jongeren uit de georganiseerde criminaliteit: Aanpak risicojeugd en jeugdgroepen. Utrecht Centrum voor Criminaliteit en Criminaliteitspreventie, 16 pp.
Samenvatting
Om jongeren niet te laten afglijden richting georganiseerde criminaliteit is het project Breed Offensief Tegen Criminaliteit (BOTOC) bij acht gemeenten uitgezet. In opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum heeft Bureau Beke samen met het Centrum voor Criminaliteitspreventie en veiligheid (het CCV) meerdere producten ontwikkeld ter ondersteuning van deze gemeenten.
Voor de aanpak van de georganiseerde criminaliteit is het van belang om te weten waarom bepaalde jongeren en jongvolwassenen de georganiseerde criminaliteit ingaan. Daarom is in een eerdere fase literatuuronderzoek verricht naar risico- en beschermende factoren voor ingroeimechanismen en rekruteringsprocessen van jongeren in de georganiseerde misdaad. De nu geopenbaarde notitie ‘Stop de in- en doorgroei’ is het vervolg hierop. In deze notitie worden de bevindingen uit een praktijkscan onder de acht BOTOC-gemeenten beschreven. Het gaat daarbij om interventies die in de oorspronkelijke BOTOC-plannen van de acht gemeenten door het ministerie van Justitie en Veiligheid zijn gefinancierd.
Deze interventies zijn op een rij gezet, waarna er onder andere nader is ingegaan op de (wetenschappelijke) onderbouwing ervan. Ook worden bevindingen uit de uitvoeringspraktijk beschreven. Op basis van zowel het literatuuronderzoek en de praktijkscan heeft het CCV een voor gemeenten bruikbare kenniskaart en een animatie ontwikkeld.
Afsluitend
Twee prima ´pareltjes´ van de beschikbare kennis rond ingroeimechanismen en rekruteringsprocessen van jongeren in de georganiseerde misdaad. Ze zijn beiden op de praktijk gericht. Hopelijk worden ze daar dan ook gebruikt bij het formuleren van de preventieve aanpak van georganiseerde misdaad. Daar kan dit document ook behulpzaam bij zijn: https://www.researchgate.net/publication/338999955_Preventieve_en_bestuurlijke_aanpak_van_georganiseerde_criminaliteit_in_Nederland_Een_multidimensionale_aanpak
In het kader van het te implementeren grootschalige landelijke programma Preventie met Gezag bieden beide rapporten in ieder geval mooie (uit de wetenschap vertaalde) handvaten bij die aanpak. Maak er vooral gebruik van.