Inleiding
Beste mensen, het is vandaag maandag 1 juli 2024. Een brandnieuwe maand die weer kansen biedt voor het oplossen van (criminaliteit)problemen binnen het omvangrijke beleidsterrein van Criminaliteit en Rechtshandhaving. Ik stuur vandaag alweer de 729e ´kennisparel´ sinds ik daar medio maart 2020 een voorzichtige start mee maakte. Inmiddels ontvangen een kleine 2000 unieke abonnees van binnen en buiten justitie drie keer per week die pareltjes. De reacties zijn overwegend positief dus ga ik nog even door met het versturen daarvan. Ik begin traditiegetrouw met een liedje om de boel wat op te vrolijken: https://www.youtube.com/watch?v=VycZVyApqew Schitterend.
Maar nu naar de bijgesloten ´kennisparel´ van vandaag. Die betreft een systematische literatuurstudie naar de werkzaamheid van interventies gericht op het voorkomen en verminderen van de betrokkenheid van jongeren bij vormen van georganiseerde criminaliteit. Deze ´kennisparel´ is een product van een consortium van onderzoekers, beleidsmakers en praktijkpartners dat met steun vanuit de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) het project EPIC heeft opgezet: Explaining, Preventing, and Intervening in organized Crime involvement. Doel van dit onderzoek is het effectief verminderen van de betrokkenheid van jongeren bij georganiseerde criminaliteit: https://nscr.nl/epic/ het blijkt dat er maar mondjesmaat studies beschikbaar zijn op basis waarvan uitspraken gedaan kunnen worden ober de werkzaamheid van de interventies. Dat blijkt een meer algemeen probleem bij de diverse aanpakken gericht op jeugdcriminaliteit, hoewel, er is de laatste jaren sprake van een accumulatie van beschikbare valide kennis: https://www.researchgate.net/publication/375775160_Jeugdcriminaliteit_kennisparels_2020-2024_Een_overzicht_van_een_op_evidentie_gebaseerde_aanpak
Er is op dit moment een overmaat van politieke en bestuurlijke aandacht voor jongeren in de (drugs)criminaliteit. Een nieuw langjarig programma, Preventie met Gezag, geeft aan bijna vijftig tal gemeenten financiële middelen om criminaliteit onder jongeren aan te pakken. Hierbij ligt een focus op het verminderen van de risicofactoren en het vermeerderen van de beschermende factoren om niet in de (drugs)criminaliteit te komen. Een bredere focus op risico- en beschermende factoren blijkt effectief om criminaliteit terug te dringen: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2023/07/07/tk-brede-preventieaanpak-georganiseerde-en-ondermijnende-jeugdcriminaliteit
Bron
Boertien, Erin, Quang Nguyen, Sjoukje van Deuren, Veroni Eichelsheim & Arjan Blokland (mei 2024). Interventies Gericht op het Voorkomen en Verminderen van de Betrokkenheid van Jongeren bij Georganiseerde Criminaliteit: Een systematische Literatuurstudie. Jeugd in Ontwikkeling, 22 mei, pp. 1-22. https://jeugdinontwikkeling.nl/article/view/16382
Samenvatting
Vanwege de zorgen omtrent de betrokkenheid van jongeren bij de georganiseerde criminaliteit, is er steeds meer aandacht voor interventies die die betrokkenheid proberen tegen te gaan of te verminderen. Het doel van de huidige studie is om via een systematische literatuurstudie de kennis over interventies gericht op het voorkomen of verminderen van de betrokkenheid van jongeren bij georganiseerde criminaliteit te vergroten. In deze studie worden de risico- en beschermende factoren waarop de interventies waren gericht, de effectiviteit en/of werkzame elementen van de interventies en de ervaren uitdagingen tijdens het realiseren van de interventies onderzocht.
Voor de systematische literatuurstudie zijn zes databases geraadpleegd (op 24 oktober 2022). Na twee uitgebreide screeningsrondes, komen er twee studies naar voren die voldoen aan de inclusiecriteria en daarmee een interventie beschrijven die op een niet-repressieve wijze individuele betrokkenheid bij georganiseerde criminaliteit probeert te verminderen. Het hebben van een positief rolmodel, het hebben van werk, scholing en de weerbaarheid van de familie bleken de voornaamste beschermende factoren waarop deze interventies waren gericht. Ondanks dat de auteurs werkzame elementen en uitdagingen benoemen kunnen er, vanwege het kwalitatieve ontwerp van beide studies, geen uitspraken worden gedaan over de effectiviteit van interventies gericht op het voorkomen of verminderen van betrokkenheid bij georganiseerde criminaliteit.
Terwijl er in de praktijk, zowel op nationaal als internationaal niveau, veel tijd en geld wordt geïnvesteerd in interventies gericht op het voorkomen of verminderen van georganiseerde criminaliteit, is er momenteel een gebrek aan wetenschappelijke onderbouwing van de effectiviteit hiervan. De resultaten onderstrepen daarmee het belang van kwantitatief experimenteel onderzoek – gecombineerd met valide kwalitatieve onderzoeksmethoden – en vormen een startpunt voor toekomstige onderzoeksinitiatieven.
Afsluitend
Opgemerkt moet worden dat blijkt dat in Nederland sprake is van een relatief zeer beperkte groep van jeugdige drugsverdachten: https://prohic.nl/2023/12/05/635-5-december-2023-onderscheidende-kenmerken-van-jonge-drugsverdachten/. De vraag dringt zich dan op of de omvangrijke politieke en bestuurlijke aandacht voor deze groep niet te vergelijken is met het spreekwoordelijke schieten met een kanon op en mug.
Trouwens met de ontwikkeling van jeugdcriminaliteit in het algemeen gaat het sowieso prima, er is sprake van een jarenlange daling van het fenomeen: https://www.researchgate.net/publication/314371520_PowerPoint_presentatie_Jeugdcriminaliteit_in_Nederland_de_stand-van-zaken_in_2024 De kritische vraag moet dus gesteld worden of het gevoerde beleid niet een overreactie is op een probleem dat wel als ernstig kan worden omschreven maar dat in omvang relatief beperkt blijkt te zijn. Het gaat om kleine overzichtelijk groepen jeugdige verdachten waarbij in omvang eerder sprake is van honderdtallen dan van duizendtallen.
Een niet te onderschatten neveneffect van een dergelijk beleid is het gegeven van het zogenaamde ´netwidening effect´. Dat verwijst naar het risico waardoor een overmatige justitiële aandacht of nieuwe criminele hervormingen de sociale controle over individuen vergroot. Om meer precies te zijn: de geïntensiveerde aandacht voor jeugdige drugsverdachten blijkt in de praktijk gebruikt en toegepast te worden op verdachten met een laag risico die anders niet onder de aandacht van politie of justitie zouden komen: https://kamanlaw.com/net-widening-in-criminal-justice/#critiques-and-debates Het is zaak om hier ook vanuit evaluatief perspectief de nodige aandacht aan te besteden.
